Tưới nhỏ giọt là một mô hình được sử dụng khá phổ biến tại nước ta hiện nay. Mô hình này tối ưu được cả về lượng nước tưới mỗi ngày và thời gian thực hiện. Vậy nguyên lý hoạt động của mô hình tưới nhỏ giọt được diễn ra như thế nào và một số thông tin cần lưu ý để mô hình hoạt động hiệu quả nhất, mời bạn đọc cùng Xuân Nông tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
1. 1. Mô hình tưới nhỏ giọt là gì?
Tưới nhỏ giọt (Drip systems) là một phương pháp tưới tiết kiệm nước và phân bón bằng cách cho phép nước nhỏ giọt từ từ vào rễ của nhiều loại cây khác nhau, hoặc nhỏ lên bề mặt đất hoặc trực tiếp lên vùng có rễ, thông qua một mạng lưới gồm các van, đường ống, và lỗ thoát (có thể sử dụng ống tưới nhỏ giọt hoặc béc tưới nhỏ giọt).Tưới nhỏ giọt được chọn để thay thế việc tưới bề mặt vì các lý do khác nhau, thường là để giảm thiểu sự bay hơi nước.
2. Ưu - nhược điểm của mô hình tưới nhỏ giọt
Ưu điểm
- Tiết kiệm được lượng nước: Mô hình tưới nhỏ giọt cung cấp từng lượng nước nhỏ chính xác vào gốc cây trồng và thấm vào rễ tránh được việc lãng phí nước. Đồng thời, phương pháp tưới nhỏ giọt có đường ống dẫn nhỏ và không có nơi thoát khí giúp tránh được việc nước bốc hơi.
- Tăng hiệu quả phân bón: Tưới nhỏ giọt tự động cho phép tận dụng hệ thống ống dẫn để đưa phân bón hòa tan trực tiếp đến từng gốc cây. Điều này cho phép cây trồng hấp thụ nước, chất dinh dưỡng một cách dễ dàng và nhanh chóng.
- Chi phí nhân công được tiết kiệm: Việc mô hình có thể được tự động hóa và giúp thực hiện cả hai công việc là: bón phân và tưới nước đã góp phần tiết kiệm được nhiều nhân công.
Nhược điểm
- Dễ gặp trường hợp tắc nghẽn: Hệ thống tưới nhỏ giọt có thể bị tắc nghẽn bởi một số yếu tố như: cặn phân bón, bụi bẩn, kết tủa… vì vậy, nguồn nước phải luôn đảm bảo chất lượng và hệ thống cũng cần được trang bị thiết bị lọc chất lượng.
- Việc thiết kế và lắp đặt yêu cầu chuyên môn: Với mô hình tưới nhỏ giọt, người lắp đặt cần có những kiến thức chuyên môn nhất định để có thể vận hành tốt.
3. 3. Hệ thống tưới nhỏ giọt hoàn chỉnh gồm những gì?
Một hệ thống tưới nhỏ giọt hoàn chỉnh bao gồm: Ống dẫn nước, máy bơm, béc tưới nhỏ giọt (hoặc ống tưới có lỗ nhỏ giọt), timer hẹn giờ tự động cho hệ thống, thiết bị lọc nước, co ống nối, và các phụ kiện liên kết.
Và mỗi thiết bị trong mô hình tưới nhỏ giọt phụ trách một vai trò riêng:
· Timer hẹn giờ: Thực hiện bật/tắt tự động theo thời gian đã thiết lập trước.
· Máy bơm: Có nhiệm vụ tăng áp suất nước của mô hình tưới nhỏ giọt.
· Bộ lọc: Là thiết bị giúp hệ thống hoạt động trơn tru tránh bị tắc nghẽn với tính năng lọc cặn, loại bỏ rác.
· Đường ống dẫn chính: Đưa nước từ nguồn đi qua các vị trí mà bạn muốn tưới cho cây.
Đường ống dẫn phụ: Trung chuyển nước từ dây dẫn chính đến các vị trí gốc cây cần tưới.
· Béc tưới nhỏ giọt hoặc ống tưới có lỗ nhỏ giọt: Đây là nơi mà nước chảy ra và tưới vào gốc cây. Lượng nước nhỏ giọt cần thiết tùy thuộc vào nhu cầu của từng loại cây.
4. 4. Phân loại hệ thống tưới nhỏ giọt
Có thể thấy tưới nhỏ giọt hiện nay được chia làm 2 loại chính là tưới dọc luống và tưới quanh gốc.
Hệ thống tưới nhỏ giọt dọc luống
Tưới nhỏ giọt dọc luống là phương pháp tưới mà trong đó ống tưới nhỏ giọt thường được trải trên mặt luống dọc theo cây trồng tùy vào từng loại cây trồng cũng như khoảng cách để lựa chọn ống tưới nhỏ giọt có khoảng cách lỗ phù hợp. Các loại cây trồng thường áp dụng phương pháp tưới nhỏ giọt trải dọc luống gồm các cây công nghiệp, cây chuyên canh trồng với khoảng cách dày thường từ 20cm – 50cm.
Phương pháp tưới nước nhỏ giọt này với nhiều ưu điểm như tiết kiệm nước; tiết kiệm chi phí, bón phân trực tiếp vào hệ thống rễ cây…Phương pháp này có cấu tạo vô cùng đơn giản, giúp người dùng tiết kiệm được chi phí trang thiết bị đáng kể.
Hệ thống tưới nước nhỏ giọt quanh gốc
Phương pháp tưới nhỏ giọt cuốn quanh gốc là hình thức sử dụng dây nhỏ giọt có đường kính nhỏ từ 6mm – 8mm kết nối với ống PE mềm dẫn nước, cuốn quanh gốc cây từ 1 – 2 vòng. Ứng dụng phổ biến với các loại cây chuyên canh như cà phê, hồ tiêu, thanh long, bơ…
Hệ thống tưới nước nhỏ giọt lắp đặt cố định tại gốc cây tại 1 hoặc 2 điểm
Phương pháp này được thiết kế để cung cấp nước trực tiếp và chính xác đến gốc cây thông qua các béc tưới có lỗ nhỏ hoặc béc tưới nhỏ giọt dạng que cắm. Các loại cây trồng thường áp dụng phương pháp tưới nhỏ giọt này là dâu tây, cà chua, dưa lưới…
5.
5. Ứng dụng hệ thống tưới nhỏ giọt
Ứng dụng hệ thống tưới nhỏ giọt cho các chậu cây, gốc cây lớn.
Ứng dụng tưới cho các bức tường cây.
Hình thức này giúp cho nước tưới không bị văng lung tung trên những lối đi gần vị trí trồng cây.
Ứng dụng tưới cho các khay rau xanh
Đối với trường hợp trồng những khay rau nhỏ trên ban công hoặc sân thượng của ngôi nhà, phương pháp này sẽ giúp bạn tiết kiệm nước.
Ứng dụng hệ thống tưới nhỏ giọt tưới cho các hàng rào cây.
Hàng rào cây của bạn sẽ được phát triển tốt vì được cung cấp nước đầy đủ với mô hình này và vô cùng tiết kiệm nước, lại không gây ảnh hưởng đến lối đi công cộng.
Xem thêm: chi phí lắp đặt hệ thống tưới tự động
6. 6. Những sai lầm khi lắp đặt, sử dụng mô hình tưới nhỏ giọt
Với những ưu điểm tiết kiệm chi phí hiệu quả, mô hình tưới nhỏ giọt được áp dụng khá phổ biến hiện nay. Trong công tác lắp đặt cũng cần lưu ý một số vấn đề để tránh việc sử dụng sai cách hệ thống tưới và ảnh hưởng nghiêm trọng tới độ bền của hệ thống, năng suất cũng như hiệu quả chăm sóc khu vườn.
Sau đây là một số quan niệm sai lầm của rất nhiều hộ nông dân về hệ thống tưới này.
Mô hình tưới nhỏ giọt đơn giản dễ dàng thiết kế cho mọi khu vườn
Việc thiết kế hệ thống tưới nhỏ giọt cho từng khu vườn, trang trại hay nhà kính nông nghiệp có thể vừa đơn giản vừa phức tạp. Rất nhiều cửa hàng vật tư nông nghiệp trên toàn quốc chào bán các bộ kit tưới nhỏ giọt, đều quảng cáo là có thể tự lắp đặt ngay tại nhà mà không cần đến các kỹ thuật viên. Các bộ kit này chỉ thích hợp cho vườn rau cỡ nhỏ trong nhà. Đối với những khu vườn phức tạp như có nhiều loại cây, vườn bon sai, bãi cỏ rộng thì một bộ kit sẽ không cấp đủ vật tư phụ kiện.
Mô hình tưới nhỏ giọt phụ thuộc rất nhiều vào đặc tính của cây trồng, địa hình, nguồn nước và hệ sinh thái. Tất cả sẽ ảnh hưởng tới:
· Lưu lượng hệ thống, loại ống nhỏ giọt và hệ thống điều khiển.
· Áp làm việc, công suất đầu tưới nhỏ giọt, cách đi ống (ống chìm hoặc nổi).
· Các bộ phận cho chức năng bảo trì hệ thống.
Tốc độ dòng chảy nhỏ giọt thấp và người dùng rất khó cảm nhận được quy trình tưới. Hệ thống cần thêm các thiết bị giám sát, nhất là với các nông trại lớn để chắc chắn hệ thống làm việc theo đúng yêu cầu.
Đầu vòi nhỏ giọt bù áp giải quyết mọi vấn đề liên quan đến áp
Có hai mô hình của vòi nhỏ giọt là vòi nhỏ giọt bù áp và một số khác là vòi nhỏ giọt không bù áp. Loại vòi bù áp có giá cao hơn và chất lượng tốt hơn. Nó có thể làm cho áp làm việc của hệ thống tưới trở nên đồng nhất giúp lưu lượng ở các vòi tưới không bị chênh lệch. Mặt khác, vòi nhỏ giọt bù áp tích hợp thêm khả năng tự làm sạch, giảm khả năng tắc nghẽn. Tuy nhiên cần lưu ý:
Chức năng bù áp không có nghĩa là vòi tưới vẫn hoạt động trong điều kiện áp làm việc dưới mức yêu cầu. Áp làm việc cho các đầu tưới nhỏ giọt bù áp là từ 0.8 đến 3.2 bar.
Không thể kết hợp vòi thường và vòi bù áp trong cùng một hệ thống. Chức năng bù áp chỉ làm việc nếu tất cả các vòi tưới đều là bù áp.
Vòi tưới nhỏ giọt bù áp không thể sử dụng để giải quyết việc thiếu hụt áp đầu vào.
Bỏ qua các hệ thống lọc
Một số khách hàng nghĩ rằng không cần thiết phải lắp đặt hệ thống lọc cho nước máy. Trong thực tế, nhà máy nước theo quy trình vẫn xả đường ống mang theo gỉ cặn và tạp chất trôi lẫn vào đường ống và đi vào hệ thống tưới. Qua thời gian, đầu tưới sẽ bị tắc gây nên nhiều vấn đề nghiêm trọng.
Bộ lọc cần được vệ sinh định kỳ và có độ bền nhất định phụ thuộc vào nguồn nước, sẽ phải thay thế bộ lọc mới khi cần.
Có nhiều loại bộ lọc khác nhau, chẳng hạn như bộ lọc đĩa và bộ lọc lưới, màng lọc. Trước khi lắp đặt hệ thống lọc, nên phân tích nguồn nước và chọn hệ thống lọc thích hợp cho hệ thống tưới của mình.
Không tích hợp nước và phân bón
Tích hợp nước và phân bón là một trong những lợi ích của tưới nhỏ giọt. Sự kết hợp này mang lại nhiều lợi ích cho các trang trại cỡ lớn. Việc áp dụng hình thức tưới tự động mà không kết hợp bón phân sẽ rất lãng phí sức lực. Hệ thống tưới nhỏ giọt có thể kết hợp với bộ châm phân đơn giản hút phân từ bể chứa hòa vào nước tưới.
Bộ châm phân hòa phân loãng và đi qua bộ lọc. Phân quá đậm đặc sẽ làm tắc hệ thống và bón không đều cho các cây.
Phải có am hiểu về lưu lượng nước, liều lượng phân bón và tính toán sao cho cây nhận đủ nước và đủ dinh dưỡng hoặc làm theo chỉ dẫn của chuyên gia.
Nên tham khảo kết hợp với hệ thống châm phân ngay từ đầu khi lắp đặt để có một hệ thống tưới và bón phân đồng bộ chính xác nhất.
Không chuẩn bị những phụ kiện đường ống dự phòng
Sự cố thường gặp trong hệ thống tưới nhỏ giọt liên quan đến đường ống. Mỗi khi gặp phải sự cố, xử lý chỗ ống bị thủng hay hỏng đều cần phải có phụ kiện vật tư đường ống dự phòng. Những phụ kiện đường ống quan trọng bao gồm:
Các đầu nối thẳng xử lý chỗ ống bị thủng
· Các loại bịt để bịt kín lỗ đục gắn vòi tưới nhỏ giọt trong trường hợp cần thay đổi vị trí vòi tưới
· Các vòi tưới nhỏ giọt dự phòng
· Tê và co nối ống
Đường ống nhỏ giọt mềm rất dễ bị tổn thương bởi các tác nhân như thời tiết, sinh vật và kể cả con người. Hãy lấy dư những phụ kiện đường ống để xử lý sự cố kịp thời để không làm ảnh hưởng tới quy trình chăm sóc cây trồng.
Mong rằng nội dung bài viết này của chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về mô hình tưới nhỏ giọt. Khi bạn có nhu cầu mua thiết bị hay lắp đặt hệ thống tưới nhỏ giọt thì đừng ngần ngại liên hệ ngay với Xuân Nông để nhận tư vấn chi tiết hơn nhé.
Xem thêm: ứng dụng nhà màng vào nông nghiệp trong thời đại 4.0, hướng dẫn lắp đặt hệ thống tưới phun mưa
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
HỆ THỐNG CỬA HÀNG VẬT TƯ NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO XUÂN NÔNG
Cửa hàng: 352C Đường 30/4, P. Xuân Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ
Hotline: 0901 087 973 hoặc 0889 008 222 (Zalo)
