Nông nghiệp hữu cơ đang dần trở thành xu hướng sản xuất trong thời đại hiện nay. Canh tác hữu cơ giúp đẩy mạnh và tăng cường sức khỏe của hệ sinh thái nông nghiệp bao gồm đa dạng sinh học, các chu trình sinh học và năng suất sinh học. Để hiểu hơn về mục tiêu và các nguyên tắc cần tuân thủ trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ, hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây.
Những mục tiêu sản xuất nông nghiệp hữu cơ cần phải đáp ứng
Nông nghiệp hữu cơ nhấn mạnh việc quản lý các hoạt động canh tác giảm thiểu việc dùng vật tư, nguyên liệu đầu vào từ bên ngoài cơ sở và có tính đến các điều kiện từng vùng, từng địa phương. Việc áp dụng sản xuất hữu cơ lâu dài, bền vững theo hướng sinh thái và có tính hệ thống cần đảm bảo các mục tiêu:
- Đảm bảo độ phì của đất lâu dài và dựa trên đặc tính sinh học của đất.
- Giảm thiểu và tránh dùng nếu có thể, vật tư, nguyên liệu đầu vào là chất tổng hợp trong mọi giai đoạn của chuỗi sản xuất hữu cơ cũng như sự phơi nhiễm của con người và môi trường đối với các hóa chất bền hoặc có nguy cơ gây hại.
- Giảm thiểu việc gây ô nhiễm từ các hoạt động sản xuất đến môi trường xung quanh.
- Không sử dụng các Công nghệ không có nguồn gốc tự nhiên (ví dụ: các sản phẩm từ kỹ thuật biến đổi gen, công nghệ chiếu xạ…);
- Tránh bị ô nhiễm từ môi trường xung quanh;
- Duy trì tính chất hữu cơ trong suốt quá trình sản xuất, sơ chế, chế biến, bao gói, bảo quản và vận chuyển.
Các nguyên tắc trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ
1. Nguyên tắc bảo toàn hệ sinh thái
Nông nghiệp hữu cơ cần dựa trên các hệ sinh thái sống và các chu trình tự nhiên, vận hành phù hợp với chúng, tuân thủ các quy tắc của chúng và giúp bảo vệ tính toàn vẹn và hài hòa của chúng.
Nguyên tắc này cho thấy sản xuất phải được dựa vào các tiến trình của sinh thái và sự tái sinh. Việc áp dụng nguyên tắc bảo toàn hệ sinh thái trang trại, vùng sản xuất giúp:
· Bảo toàn sinh thái trang trại/ vùng sản xuất bằng cách như:
· Tăng cường sự đa dạng sinh học trong toàn bộ hệ thống trang trại;
· Tăng hoạt tính sinh học của đất;
· Duy trì độ màu mỡ lâu dài của đất;
· Tái chế chất thải thực vật và động vật để trả lại chất dinh dưỡng cho đất, giảm thiểu việc sử dụng các nguồn tài nguyên không thể tái tạo;
· Dựa vào các nguồn tài nguyên tái tạo trong các hệ thống nông nghiệp được tổ chức ở địa phương;
· Thúc đẩy việc sử dụng bền vững đất, nước và không khí cũng như giảm thiểu tất cả các dạng ô nhiễm có thể phát sinh từ các hoạt động nông nghiệp.
Trong nông nghiệp hữu cơ, để có được sự cân bằng sinh thái cần phải thiết kế các hệ thống trang trại, thiết lập môi trường sống cho các sinh vật và duy trì tính đa dạng sinh học. Bất kỳ ai sản xuất, chế biến, thương mại hay tiêu dùng các sản phẩm hữu cơ cần bảo vệ môi trường sống, cảnh quan chung và sẽ được hưởng lợi từ chính nó.
2. Nguyên tắc sức khỏe
Nông nghiệp hữu cơ cần duy trì và nâng cao sức khoẻ của đất, thực vật, động vật, con người và trái đất như một thực thể thống nhất, trọn vẹn và không tách rời. Nguyên tắc này đóng một vai trò quan trọng trong việc đảm bảo duy trì và tăng cường sức khoẻ của hệ sinh thái và các sinh vật sống từ nhỏ nhất ở trong đất đến con người.
Dựa theo nguyên tắc này, nông nghiệp hữu cơ phải tránh sử dụng các loại phân hoá học tổng hợp, thuốc trừ sâu bệnh, thuốc kháng sinh và các chất kích thích – các nguyên liệu đó sẽ có ảnh hưởng đến sức khoẻ.
3. Nguyên tắc công bằng
Nguyên tắc này nhấn mạnh tất cả những gì có liên quan đến nông nghiệp hữu cơ cần đối xử trong mối quan hệ như con người đảm bảo công bằng với tất cả các tầng lớp và các bên liên quan: NÔNG DÂN – CÔNG NHÂN – TRÍ THỨC – NHÀ PHÂN PHỐI – THƯƠNG NHÂN và NGƯỜI TIÊU DÙNG.
Công bằng còn được thể hiện trong cách sử dụng và quản lý các nguồn tài nguyên thiên nhiên không chỉ đảm bảo tính sinh thái mà còn chú trọng đến tính xã hội, sự tin tưởng đối với các thế hệ tương lai. Sự công bằng này đòi hỏi các hệ thống sản xuất, phân phối và thương mại cần cởi mở và tính toán đến các chi phí thực tế công bằng cho môi trường và xã hội.
4. Nguyên tắc cẩn trọng
Nông nghiệp hữu cơ cần được quản lý một cách thận trọng và có trách nhiệm để bảo vệ sức khỏe và phúc lợi của các thế hệ hiện tại, tương lai và của môi trường. Lựa chọn cách quản lý, phát triển và áp dụng công nghệ trong nông nghiệp hữu cơ cần được chú ý để ngăn ngừa những khả năng rủi ro trước khi áp dụng. Người làm nông nghiệp hữu cơ có thể cố gắng tìm cách tăng năng suất và hiệu quả sản xuất, nhưng không được gây ra các nguy cơ có hại cho sức khoẻ và đời sống muôn loài. Do đó, các công nghệ mới khi áp dụng cần được đánh giá và cân nhắc các phương pháp hiện tại đang sử dụng.
Nguyên tắc này nhắm tới sự thận trọng và có trách nhiệm như là chìa khoá trong quản lý, khi lựa chọn công nghệ áp dụng trong nông nghiệp hữu cơ. Cùng với đó, kinh nghiệm thực tiễn, kiến thức bản địa, và phương pháp truyền thống cùng các kỹ năng được tích lũy sẽ mang đến các giải pháp giá trị đã được kiểm chứng qua thời gian.
Nhìn chung, để phát triển nông nghiệp hữu cơ một cách bền vững và hoàn thành theo hướng hữu cơ, người canh tác nên bắt đầu thay đổi thói quen theo những nguyên tắc trên. Đây là những bước đi cơ bản, tạo tiền đề dễ dàng hơn trong việc phát triển bền vững và đạt được những chứng nhận hữu cơ.
Xem thêm
Trí tuệ nhân tạo trong nông nghiệp
Một số ứng dụng công nghệ cao trong mô hình nông nghiệp 4.0
Phun thuốc bằng máy bay công nghệ tương lai
