- Vì sao nên ủ phân bò bằng nấm trichoderma?
- Chuẩn bị nguyên liệu ủ phân bò
- Tỷ lệ phối trộn khi ủ
- Cách ủ phân bò bằng nấm trichoderma đơn giản, nhanh hoai mục
- Dấu hiệu nhận biết phân bò đã hoai mục
- Lợi ích khi sử dụng phân bò ủ trichoderma
- Lưu ý khi ủ phân bò với nấm trichoderma
- Câu hỏi thường gặp khi sử dụng nấm trichoderma
Phân bò từ lâu đã được xem là một trong những nguồn phân hữu cơ tự nhiên dồi dào nhất trong nông nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, sử dụng trực tiếp phân bò tươi có thể gây ra nhiều hệ lụy: mùi hôi khó chịu, tồn dư mầm bệnh, hạt cỏ dại và mất nhiều tháng mới phân hủy hết. Đây là điều khiến bà con không ít lần “ngán ngẩm”.
Chính vì vậy, phương pháp ủ phân bò bằng nấm Trichoderma ngày càng phổ biến, được bà con tin dùng như một giải pháp vừa đơn giản vừa tiết kiệm chi phí, mang lại hiệu quả vượt trội cho canh tác nông nghiệp sạch.
Vì sao nên ủ phân bò bằng nấm trichoderma?
Giảm mùi hôi và cải thiện vệ sinh môi trường
Phân bò tươi bốc mùi nồng nặc, gây khó chịu, đặc biệt trong khu vực chăn nuôi đông đúc. Khi ủ với Trichoderma, vi sinh vật có lợi phân hủy chất hữu cơ nhanh, giảm mùi hôi đáng kể, góp phần giữ không khí trong lành, hạn chế ruồi muỗi.
Rút ngắn thời gian hoai mục
Ủ tự nhiên cần 6-8 tháng phân mới tơi mục, trong khi ủ với Trichoderma chỉ mất 30–45 ngày. Như vậy, bà con vừa tiết kiệm thời gian, vừa sớm có phân hữu cơ để bón cho cây trồng.
Diệt trừ mầm bệnh và hạt cỏ dại
Nấm Trichoderma tiết ra enzyme đối kháng, tiêu diệt các vi sinh vật gây bệnh như Fusarium, Pythium, Rhizoctonia... và làm chết hạt cỏ dại. Điều này giúp phân bò sau ủ an toàn, không còn nguy cơ lây bệnh hoặc mọc cỏ trong ruộng vườn.
Nâng cao chất lượng phân hữu cơ
Sản phẩm cuối cùng giàu axit humic, vi sinh vật có lợi và chất dinh dưỡng dễ tiêu. Khi bón cho cây, phân hữu cơ này giúp cải tạo đất, tăng độ phì, tạo điều kiện cho bộ rễ phát triển mạnh mẽ, cây sinh trưởng bền vững.
Chuẩn bị nguyên liệu ủ phân bò
Nguyên liệu chính
Phân bò: Có thể dùng phân tươi hoặc phân đã phơi khô. Phân tươi cần phối thêm chất độn để giảm ẩm, còn phân khô thì cần tưới bổ sung nước khi ủ.
Chế phẩm nấm Trichoderma: Nên chọn loại chất lượng, có mật độ ≥10⁸ CFU/g để đảm bảo nấm hoạt động mạnh và ổn định trong suốt quá trình ủ.
Nguyên liệu phụ
Chất độn hữu cơ: Rơm rạ băm nhỏ, trấu, vỏ cà phê, mùn cưa... giúp tạo độ xốp, thoáng khí và cung cấp thêm nguồn carbon cho vi sinh vật hoạt động.
Nguồn nước sạch: Dùng để điều chỉnh độ ẩm. Tránh dùng nước bẩn, nước có hóa chất vì có thể làm chết vi sinh có lợi.
Dụng cụ ủ: Bạt nilon, hố xi măng, thùng nhựa hoặc khung tre đều có thể tận dụng để che chắn và tạo điều kiện ủ.
Lưu ý thực tế: Độ ẩm chuẩn cần đạt 50–55%. Bà con có thể kiểm tra bằng tay: khi nắm chặt thấy hơi ướt, có vài giọt nước rỉ ra là đạt.
Tỷ lệ phối trộn khi ủ
Phân bò: 100 kg
Chất độn (rơm rạ, trấu, mùn cưa, vỏ cà phê): 10-15 kg
Nấm Trichoderma: 200-300 g chế phẩm
Nước sạch: Vừa đủ để đạt độ ẩm chuẩn
Tỷ lệ này có thể linh hoạt nhân lên hoặc giảm xuống tùy khối lượng phân bò có sẵn, nhưng nguyên tắc là phải đảm bảo nấm phân bố đều, đủ ẩm để vi sinh hoạt động hiệu quả.
Cách ủ phân bò bằng nấm trichoderma đơn giản, nhanh hoai mục
Bước 1: Chuẩn bị nơi ủ
Chọn chỗ cao ráo, thoáng, không bị ngập úng, tốt nhất là có mái che để tránh mưa nắng trực tiếp.
Bước 2: Trộn nguyên liệu
Trộn đều phân bò với chất độn và nấm Trichoderma. Việc trộn kỹ sẽ giúp nấm lan đều trong đống ủ, hoạt động mạnh và nhanh hơn.
Bước 3: Xếp đống ủ
Đống ủ nên cao 1-1,5 m, rộng 1,5 m. Độ lớn này đủ giữ nhiệt và ẩm nhưng vẫn dễ đảo trộn. Sau đó phủ bạt nilon hoặc rơm khô để giữ nhiệt và hạn chế mất ẩm.
Bước 4: Theo dõi quá trình lên men
Sau 7-10 ngày, nhiệt độ đống ủ sẽ tăng lên 50–60°C. Đây là tín hiệu tốt, chứng tỏ vi sinh vật đang hoạt động mạnh. Nhiệt độ cao cũng giúp tiêu diệt mầm bệnh, trứng côn trùng và hạt cỏ dại.
Bước 5: Đảo trộn định kỳ
Sau mỗi 10-15 ngày, tiến hành đảo đều để bổ sung oxy, giúp vi sinh hoạt động liên tục và tránh tình trạng yếm khí.
Bước 6: Hoàn tất quá trình
Sau 30-45 ngày, phân bò đã hoai mục hoàn toàn, tơi xốp, có mùi thơm dễ chịu. Lúc này, bà con có thể đem ra bón trực tiếp cho cây trồng.
Dấu hiệu nhận biết phân bò đã hoai mục
Màu sắc: Chuyển sang nâu sẫm, đồng nhất, không còn màu vàng hay loang lổ.
Kết cấu: Tơi xốp, dễ tơi vụn, không còn vón cục cứng.
Mùi: Thơm nhẹ như đất rừng, không còn hôi thối.
Tạp chất: Không còn thấy giun, ấu trùng, hay hạt cỏ dại sống sót.
Nếu phân vẫn còn nóng hoặc bốc mùi, tức là chưa ủ đủ thời gian, cần tiếp tục ủ thêm.
Lợi ích khi sử dụng phân bò ủ trichoderma
Cải tạo đất lâu dài
Phân hữu cơ vi sinh giúp tăng độ phì, cải thiện kết cấu đất, giúp đất tơi xốp, giữ ẩm tốt hơn.
Cung cấp dinh dưỡng đa dạng
Ngoài N, P, K, phân còn bổ sung axit humic, vi lượng và nhiều vi sinh vật có lợi, giúp cây hấp thu dễ dàng.
Bảo vệ cây trồng khỏi bệnh hại
Hệ vi sinh có lợi cạnh tranh chỗ sống với nấm bệnh, giúp rễ cây khỏe mạnh, hạn chế thối rễ, vàng lá.
Nâng cao năng suất và chất lượng nông sản
Cây được nuôi dưỡng tốt, ra hoa sai, đậu trái nhiều, quả to ngọt hơn. Rau màu thì xanh non, an toàn, chất lượng cao.
Lưu ý khi ủ phân bò với nấm trichoderma
Độ ẩm: Không để đống ủ quá khô hoặc quá ướt. Cả hai đều ảnh hưởng đến sự phát triển của nấm có lợi.
Che chắn: Phủ bạt hoặc rơm kỹ càng, tránh mưa làm rửa trôi dinh dưỡng và vi sinh.
Không phối trộn vôi hoặc hóa chất: Các chất này có thể tiêu diệt Trichoderma, làm hỏng mẻ ủ.
Điều kiện thời tiết: Trời lạnh dưới 20°C, nên kéo dài thời gian ủ hoặc bổ sung thêm nguyên liệu dễ phân hủy để giữ nhiệt.
Câu hỏi thường gặp khi sử dụng nấm trichoderma
Ủ phân bò bằng Trichoderma mất bao lâu?
Thông thường từ 30-45 ngày là có thể sử dụng, nhanh hơn gấp nhiều lần so với ủ tự nhiên.
Có thể ủ phân bò tươi trực tiếp không?
Hoàn toàn có thể, nhưng bà con nên trộn thêm rơm rạ hoặc trấu để giảm độ ẩm và tăng độ thoáng.
Phân bò ủ có thể dùng cho cây con không?
Có. Phân đã hoai mục hoàn toàn, an toàn, không gây xót rễ, rất tốt cho giai đoạn cây con.
Không có bạt nilon thì ủ bằng gì?
Có thể ủ trong hố xi măng, thùng nhựa lớn hoặc phủ bằng rơm khô, miễn sao đảm bảo giữ ẩm và nhiệt độ ổn định.
Ủ phân bò bằng nấm Trichoderma là phương pháp đơn giản - nhanh chóng - hiệu quả mà bà con nào cũng có thể áp dụng. Chỉ với một ít chế phẩm vi sinh và vài bước thực hiện, phân bò vốn dĩ gây mùi hôi khó chịu sẽ trở thành nguồn phân hữu cơ chất lượng cao, góp phần cải tạo đất, nuôi cây khỏe, tăng năng suất nông sản. Có thể nói, thay vì bỏ phí hoặc để phân bò gây ô nhiễm, bà con hãy biến chúng thành “nguồn dinh dưỡng vàng” cho cây trồng. Cách làm này vừa lợi cây, lợi người, lại bảo vệ môi trường - đúng là ba trong một!
Quý Khách hàng vui lòng liên hệ Xuân Nông qua các kênh sau để được đội ngũ kỹ sư hỗ trợ nhanh chóng và chu đáo:
- Địa chỉ: 352C, đường 30/4, P. Xuân Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ
- Website: https://xuannong.vn/
- Hotline: 0901 087 973
- Zalo: 0889 008 222
Từ khóa: cách sử dụng trichoderma tưới cây, nấm trichoderma tưới gốc, cách nhân sinh khối nấm trichoderma dạng nước, hướng dẫn sử dụng nấm trichoderma, liều lượng sử dụng trichoderma, nấm trichoderma loại nào tốt, nấm trichoderma dạng phun, cách sử dụng nấm trichoderma cho phòng lan.
BTV. Huỳnh Nha
