Đất trồng cây bị mốc trắng – Nguyên nhân và cách khắc phục
Bạn chăm cây mỗi ngày, tưới nước đúng giờ, đặt cây ở nơi đủ sáng, nhưng rồi một ngày bạn phát hiện trên bề mặt đất trồng… một lớp mốc trắng bủa vây như bụi mịn, có khi chúng loang ra như một mạng nhện. Cây thì vẫn sống – nhưng không tươi tắn như trước. Lá bắt đầu ngả vàng, đất có mùi lạ, và trong lòng bạn dấy lên một câu hỏi: Chuyện gì đang xảy ra vậy?Hãy cùng Xuân Nông tìm hiểu nguyên nhân và ách khắc phục ngay nhé!
Mốc trắng trên đất trồng là gì?
Lớp trắng mà bạn nhìn thấy bằng mắt thường đó chính là nấm mốc dạng sợi hoặc sợi tơ (mycelium) – một hệ sợi sinh học mà nấm phát triển để tìm kiếm thức ăn trong đất. Chúng sinh sôi khi môi trường ẩm, thiếu lưu thông không khí, hoặc trong đất có lượng hữu cơ dư thừa.
Và dù nhìn có vẻ “vô hại”, chúng lại là dấu hiệu cảnh báo rằng hệ sinh thái trong đất đang mất cân bằng – và nếu bạn phớt lờ, hậu quả có thể là cây chết từ rễ mà bạn không hề hay biết.
Nguyên nhân gây mốc trắng trong đất trồng cây
1. Đất giữ ẩm quá lâu
Bạn nghĩ rằng tưới đẫm cây mỗi ngày là tốt? Không hẳn. Khi đất ẩm kéo dài, đặc biệt là vào mùa mưa hoặc trong chậu không có lỗ thoát nước tốt, sẽ tạo điều kiện tuyệt vời cho nấm mốc phát triển.
2. Quá nhiều chất hữu cơ tồn đọng
Việc sử dụng phân bò sống, bã cà phê, xác lá cây hoặc compost chưa hoai mục khiến đất có lượng “thức ăn” dồi dào cho nấm. Và nấm mốc rất giỏi “ăn tiệc” kiểu này.
3. Không khí lưu thông kém
Trồng cây trong không gian kín, ít nắng, không gió, đặc biệt là nơi ẩm như nhà tắm, bếp, hoặc trong chậu đặt sát góc tường – tạo ra môi trường lý tưởng cho mốc sinh sôi.
4. Giá thể cũ còn nhiều tạp chất chứa mầm bệnh
Đất đã qua sử dụng mà không được phơi nắng, xử lý nấm bệnh kỹ lưỡng cũng là ổ chứa nấm mốc “ngủ đông”, chỉ chờ gặp ẩm là bùng phát.
Hậu quả nếu không xử lý sớm
Thối rễ: Nấm mốc thường đi kèm các loại nấm gây thối rễ như Pythium, Fusarium…
Cây chậm phát triển, lá héo, mất sức sống.
Mầm bệnh lan sang chậu khác nếu để chúng gần nhau.
Ảnh hưởng sức khỏe người trồng nếu có cơ địa của người trồng cây hoặc những người xung quanh bị dị ứng hoặc hô hấp yếu thì có thể bị bệnh nếu tiếp xúc với nấm trắng.
Cách khắc phục đất bị mốc trắng hiệu quả và bền vững
1. Dừng tưới ngay lập tức
Nếu đất vẫn còn ẩm, ngưng tưới trong vài ngày để đất khô tự nhiên. Nấm mốc rất ghét môi trường khô thoáng.
2. Cạo bỏ lớp mốc trắng
Dùng thìa hoặc bay nhỏ cạo sạch lớp đất bề mặt có mốc. Tuyệt đối không trộn lớp mốc đó xuống dưới – sẽ làm mốc lan rộng hơn.
3. Rắc quế hoặc than hoạt tính
Hai nguyên liệu này có đặc tính kháng nấm mạnh mẽ. Rắc một lớp mỏng lên bề mặt đất sau khi đã làm sạch.
4. Phơi khô đất hoặc thay lớp đất mặt
Nếu đất quá ẩm và nấm đã lan sâu, hãy thay lớp đất mặt (5–7cm), hoặc trong trường hợp nặng – thay toàn bộ giá thể.
5. Bổ sung vi sinh có lợi
Sử dụng phân vi sinh, men vi sinh nấm Trichoderma để cạnh tranh và kìm hãm nấm mốc có hại.
Phòng bệnh hơn chữa bệnh – vài lưu ý bạn nên nhớ
Chọn chậu có lỗ thoát nước tốt, không để cây úng nước.
Tưới nước khi mặt đất khô, đừng theo lịch cố định.
Ủ kỹ phân hữu cơ, không dùng khi chưa hoai mục hoàn toàn.
Thường xuyên kiểm tra đất, không để nấm phát triển quá mức.
Nấm mốc không đáng sợ nhưng cũng không nên xem thường. Nếu bạn đang đọc bài viết này vì vừa thấy lớp mốc trắng trong chậu cây mình yêu quý, thì hãy yên tâm: bạn không đơn độc. Rất nhiều người trồng cây – cả mới và lâu năm – đều từng gặp tình trạng này. Vấn đề không nằm ở việc “có mốc hay không”, mà là bạn có đủ kiến thức để xử lý nó đúng cách hay không.
Đất mốc là lời cảnh báo. Và nếu bạn lắng nghe đúng lúc, bạn không chỉ cứu được một cái cây, mà còn học được một kỹ năng làm vườn cực kỳ giá trị.
Từ khóa: xử lý đất bị nấm mốc, mọc trong chậu cây tốt hay xấu, nấm trắng mọc trong chậu cây, rễ cây bị nấm trắng, các loại nấm trong đất, gốc cây bị nấm trắng, thuốc đặc trị nấm trong đất, cách xử lý nấm bệnh trong đất.
BTV. Huỳnh Nha
(Sưu tầm)
