Hoa lay ơn, với vẻ đẹp tinh tế và sự quyến rũ đặc trưng, là một trong những loài hoa phổ biến và được yêu thích. Tuy nhiên, như bất kỳ loài cây trồng nào khác, hoa lay ơn cũng không tránh khỏi các sâu bệnh hại gây thiệt hại cho sức khỏe và sự phát triển của nó. Để bảo vệ và duy trì sự tươi đẹp của những bông hoa tinh tế này, hiểu rõ về các sâu bệnh hại thường gặp trên hoa lay ơn là điều cần thiết. Sau đây hãy cùng Xuân Nông tìm hiểu nhé!
1. Bệnh bọ trĩ
Bọ trĩ (Frankliniella occidentalis) là một loài côn trùng gây hại nghiêm trọng đối với hoa Lay ơn. Loài này có đặc điểm hình thái như sau: trứng có màu trắng đục, hình bầu dục và kích thước khoảng 0,34mm chiều dài và 0,2mm đường kính. Ấu trùng ban đầu có màu vàng, sau đó chuyển sang màu nâu đen. Trưởng thành có kích thước 1,5mm và rất mảnh, với cánh trên màu nâu và cánh dưới có màu sáng hơn. Con đực nhỏ hơn và có màu sáng hơn con cái. Vòng đời của bọ trĩ phụ thuộc vào nhiệt độ và thời tiết, và trong một năm có thể xuất hiện nhiều thế hệ bọ trĩ, dẫn đến nguy cơ dịch bệnh nếu không kiểm soát chặt chẽ.
Bọ trĩ gây hại nghiêm trọng cho hoa Lay ơn, có thể tàn phá cả hoa và lá của cây. Triệu chứng gây hại ban đầu thường không rõ ràng, nhưng cây bị nhiễm bọ trĩ nặng thường xuất hiện những đốm nâu và có sọc màu bạc giữa bìa lá, gây khô héo cho cây. Nếu chồi hoa bị tàn phá nghiêm trọng, hoa không thể nở và toàn bộ cây có thể trở nên yếu đuối.
Để phòng trừ bọ trĩ, có thể áp dụng các biện pháp sau:
- Vệ sinh đồng ruộng trước khi trồng để loại bỏ các tàn dư thực vật, giảm khả năng tồn tại của bọ trĩ.
- Chăm sóc cây để đảm bảo sự sinh trưởng tốt, vì cây khỏe mạnh sẽ có khả năng chống chịu tốt hơn với sự tấn công của bọ trĩ.
- Sử dụng thuốc Chlorfluazuron + Emamectin benzoate (Director 70EC) để phòng trừ bọ trĩ. - Nên tuân thủ hướng dẫn sử dụng và liều lượng được quy định, cũng như tuân thủ các quy định về an toàn và môi trường khi sử dụng thuốc trừ sâu.
Tuy nhiên, ngoài việc sử dụng thuốc trừ sâu, cần lưu ý rằng việc duy trì môi trường tự nhiên lành mạnh và sạch sẽ cũng là yếu tố quan trọng để giảm sự lây lan và tác động của bọ trĩ.
2. Sâu xám
Sâu xám (Agrotis ypsilon) là một loài côn trùng có đặc điểm hình thái như sau: trưởng thành có kích thước trung bình, thân dài khoảng 20-25mm, sải cánh rộng 43-47mm. Cánh trước màu xám đen, gần phía gốc mép ngoài có 3 vệt đen nhỏ hình tam giác. Cánh sau màu trắng, phía mép ngoài có màu nâu xám nhạt. Cơ thể của loài này có nhiều lông màu xám.
Trứng của sâu xám có hình dạng hơi dẹt và hình cầu, đường kính khoảng 0,5-0,6mm. Ban đầu, trứng có màu trắng sữa, sau đó chuyển sang màu hồng, và trước khi nở màu tím thẫm.
Sâu non của sâu xám có màu xám đen, trên lưng mỗi đốt có 4 chấm đen hình thang, độ dài khoảng 40-50mm. Nhộng của chúng dài khoảng 18-24mm và có màu nâu cánh gián.
Sâu xám gây hại trong giai đoạn cây non, từ khi mầm vươn ra khỏi mặt đất cho đến giai đoạn đuôi cá. Sâu non mới nở sẽ gặm biểu bì lá, trong khi những sâu lớn hơn có thể cắn đứt gốc cây con. Sâu xám thường xuất hiện nhiều vào mùa xuân, đặc biệt trên các ruộng cây trồng trước đó là rau màu. Khi thời tiết ấm và ẩm, sâu xám sẽ phát triển rất mạnh.
Trong thời gian ban ngày, trưởng thành của sâu xám ẩn nấp dưới lá hoặc trong cỏ, và ban đêm chúng hoạt động để giao phối và đẻ trứng. Chúng thích mùi vị chua ngọt. Trứng được đẻ rời rạc từng quả dưới các lá khô ở gốc cây hoặc trên mặt đất. Một con sâu xám có thể đẻ từ 800-1.000 trứng. Sau đó, trứng sẽ nở và sâu non sẽ tiếp tục phát triển trong đất hoặc bờ ruộng.
Vòng đời trung bình của sâu xám là khoảng 50-60 ngày, trong đó thời gian phát triển của trứng là từ 6-10 ngày, sâu non mất khoảng 30-35 ngày, nhộng kéo dài từ 7-10 ngày, và bướm đẻ trứng kéo dài từ 3-5 ngày.
Để phòng trừ sâu xám (Agrotis ypsilon), có thể áp dụng các biện pháp sau:
Quản lý môi trường:
Cày ải phơi ruộng để làm đất kỹ và loại bỏ cỏ dại, tàn dư từ vụ trước trước khi trồng cây mới. Điều này giúp giảm số lượng sâu xám và loài côn trùng khác trong môi trường nuôi trồng.
Luân canh với cây trồng thuộc họ khác nhau, đặc biệt là luân canh với lúa nước. Điều này giúp làm gián đoạn chu kỳ phát triển của sâu xám và giảm khả năng lây nhiễm và tăng số lượng sâu xám trên cùng một môi trường trồng.
Phương pháp vật lý và cơ học:
Bắt sâu bằng tay là một biện pháp có hiệu quả. Thời gian tốt nhất để bắt sâu là từ 18 giờ trở đi, khi sâu xám bắt đầu bò lên và cắn đứt thân cây con. Điều này giúp giảm số lượng sâu và kiểm soát sự lây lan của chúng.
Sử dụng bẫy bả chua ngọt cũng là một phương pháp hiệu quả để tiêu diệt trưởng thành của sâu xám. Bẫy này có thể thu hút và giữ chân sâu xám, từ đó kiểm soát số lượng của chúng.
Biện pháp hóa học:
Hiện chưa có thuốc đăng ký đặc biệt để phòng trừ sâu xám trong danh mục. Tuy nhiên, có thể tham khảo sử dụng một số loại thuốc chứa các hoạt chất như Abamectin, Emamectin benzoate và Cypermethrin. Trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, cần tuân theo hướng dẫn sử dụng và liên hệ với các chuyên gia để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Lưu ý: Trong việc ứng dụng các biện pháp phòng trừ sâu xám, cần áp dụng một quy trình quản lý tích cực và sử dụng các biện pháp kết hợp để đạt hiệu quả tốt nhất. Đồng thời, cần đảm bảo tuân thủ các quy định và hướng dẫn của cơ quan chức năng liên quan để đảm bảo an toàn cho con người và môi trường.
3. Bệnh gỉ sắt (Uromyces transversalis)
Bệnh gỉ sắt gây ra các vết bệnh dạng ổ nổi trên lá cây, ban đầu có màu cam hoặc nâu sắt gỉ và sau đó chuyển sang màu nâu đỏ. Hình thái của vết bệnh không đồng nhất. Bệnh có thể gây cháy lá nếu nặng.
Bệnh gỉ sắt do nấm Uromyces transversalis gây ra. Nấm này phát triển trong môi trường có độ ẩm cao, thường xuất hiện trong điều kiện thời tiết ẩm ướt.
Để phòng trừ bệnh gỉ sắt, có thể áp dụng các biện pháp sau:
- Vệ sinh vườn cây để giữ môi trường sạch sẽ. Loại bỏ các mảnh vụn cây bị bệnh và tiêu hủy chúng để tránh lây lan bệnh.
- Thu gom và tiêu huỷ các bộ phận cây bị nhiễm bệnh. Các phần cây này không nên được sử dụng lại hoặc vứt đi mà cần được tiêu huỷ đúng cách để ngăn ngừa sự lây lan của bệnh.
Lưu ý: Để đạt hiệu quả tốt nhất trong việc phòng trừ bệnh gỉ sắt, ngoài các biện pháp trên, cần thực hiện quản lý chăm sóc cây cẩn thận, đảm bảo cung cấp đủ ánh sáng, không gây tắc nghẽn không khí và duy trì mức độ ẩm phù hợp trong môi trường nuôi trồng. Nếu bệnh gỉ sắt lan rộng và gây thiệt hại nghiêm trọng, hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia để được tư vấn và hỗ trợ phù hợp.
4. Bệnh đốm nâu (Pleospora herbarum)
Bệnh đốm nâu gây ra các vết bệnh có hình dạng tròn, bầu dục hoặc không đồng nhất trên lá cây. Vết bệnh có màu nâu đen và có viền nâu đậm xung quanh. Chúng thường xuất hiện rải rác ở cạnh hoặc trong phiến lá. Trong điều kiện thời tiết ẩm ướt, bệnh có thể lan rộng một cách nhanh chóng. Trên vùng bị nhiễm bệnh, thường có một lớp nấm mốc màu đen.
Bệnh đốm nâu do nấm Pleospora herbarum gây ra. Bệnh phát triển mạnh trong môi trường có độ phân giải cao, nhiệt độ từ 18-30°C và thời tiết mưa ẩm.
Để phòng trừ bệnh đốm nâu, có thể áp dụng các biện pháp sau:
Áp dụng việc bón phân cân đối và phù hợp, hạn chế sử dụng phân bón chứa lượng đạm cao. Điều này giúp duy trì cân bằng chất dinh dưỡng trong cây và giảm khả năng phát triển của bệnh.
Thu gom và tiêu hủy các mảnh vụn cây bị nhiễm bệnh để ngăn ngừa sự lây lan của bệnh.
Biện pháp hóa học: Hiện chưa có thuốc đăng ký đặc biệt để phòng trừ bệnh đốm nâu trong danh mục. Tuy nhiên, có thể tham khảo sử dụng một số loại thuốc chứa các hoạt chất như Azoxystrobin + Difenoconazole, Chlorothalonil, Cytosinpeptidemycin, Difenoconazole, Iminoctadine. Trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, cần tuân theo hướng dẫn sử dụng và liên hệ với các chuyên gia để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Lưu ý: Trong việc phòng trừ bệnh đốm nâu, quan trọng để thực hiện quản lý chăm sóc cây thích hợp, đảm bảo cung cấp đủ ánh sáng, không gây tắc nghẽn không khí và duy trì mức độ ẩm phù hợp trong môi trường nuôi trồng. Đồng thời, nên tuân thủ các quy định và hướng dẫn của cơ quan chức năng liên quan để đảm bảo an toàn cho con người và môi trường.
Trên hành trình chăm sóc hoa lay ơn, việc đối mặt với các sâu bệnh hại có thể là một thách thức đáng kể. Tuy nhiên, với kiến thức và biện pháp phòng trừ phù hợp, chúng ta có thể bảo vệ và duy trì sức khỏe của loài hoa tuyệt đẹp này. Qua việc áp dụng các biện pháp quản lý sâu bệnh hợp lý, bón phân hợp lý, duy trì môi trường trồng cây sạch sẽ và thường xuyên kiểm tra tình trạng sức khỏe của cây, chúng ta có thể tận hưởng vẻ đẹp tuyệt vời mà hoa lay ơn mang lại.
Sưu tầm
BTV. Anh Thư
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
HỆ THỐNG CỬA HÀNG VẬT TƯ NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO XUÂN NÔNG
Cửa hàng: 352C Đường 30/4, P. Xuân Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ
Hotline: 0901 087 973 hoặc 0889 008 222 (Zalo)
