- Nguyên nhân cây rau bị úng thối trong mùa mưa
- Chọn giống rau thích hợp để trồng vào mùa mưa
- Chuẩn bị đất trồng giúp thoát nước tốt, giảm nguy cơ úng rễ
- Thiết kế luống, chậu và mái che thông minh để tránh úng thối
- Chăm sóc rau mùa mưa đúng cách để phòng bệnh và phát triển khỏe mạnh
- Biện pháp phòng trừ bệnh thối rễ, thối gốc vào mùa mưa
- Giải pháp khi cây rau đã bị úng hoặc nhiễm bệnh
- Câu hỏi thường gặp khi tự trồng rau tại nhà
Mỗi khi mùa mưa đến, người trồng rau – dù là trồng tại nhà hay ở vườn nông nghiệp đều đứng ngồi không yên. Cơn mưa đầu mùa tưởng chừng là lộc trời cho, nhưng nếu không biết cách chăm sóc, chỉ sau vài ngày, cây héo rũ, gốc thối đen, lá vàng úa là chuyện quá quen thuộc luôn có đúng không ạ? Vậy trồng rau mùa mưa thế nào để không bị úng thối? Câu trả lời nằm ở kỹ thuật chuẩn bị đất, chọn giống, thoát nước, chăm sóc và đặc biệt là phòng bệnh đúng cách từ sớm.
Nguyên nhân cây rau bị úng thối trong mùa mưa
Đất úng nước kéo dài khiến rễ bị úng thối
Khi đất bị ứ đọng nước lâu ngày, các lỗ hổng trong đất bị lấp đầy bởi nước, không còn không khí để rễ hô hấp. Rễ non bị thiếu oxy, sau đó chuyển sang môi trường yếm khí, dần dần bị phân hủy bởi vi sinh vật và sinh ra độc tố khiến toàn bộ cây suy yếu.
Mưa liên tục làm tăng độ ẩm, tạo điều kiện cho nấm bệnh phát triển
Trong điều kiện độ ẩm không khí và đất quá cao, các loại nấm hại như Phytophthora, Fusarium, Pythium... hoạt động mạnh mẽ. Chúng tấn công vào mô mềm ở cổ rễ, gốc và thân cây khiến cây héo nhanh, vàng lá, thối gốc không phục hồi.
Cây con non yếu, chưa có sức chống chịu
Rau mới trồng hoặc vừa nảy mầm có hệ rễ yếu, chưa kịp phát triển thì bị “ngâm nước”. Chỉ sau 1–2 ngày mưa dầm, cây sẽ rũ lá, gốc chuyển màu nâu đen và chết nhanh chóng nếu không có biện pháp can thiệp.
Thật xót ruột luôn có đúng không ạ! Nhiều người mất cả vườn rau chỉ sau vài đợt mưa lớn vì chủ quan không chuẩn bị từ đầu.
Chọn giống rau thích hợp để trồng vào mùa mưa
Ưu tiên các loại rau có khả năng sinh trưởng nhanh, sức đề kháng tốt
Những giống rau như rau muống, cải bẹ xanh, rau dền, mồng tơi, rau lang có khả năng sinh trưởng mạnh, ít bệnh hơn trong mùa mưa. Chúng phát triển nhanh, tán lá to, rễ lan rộng nên thích nghi tốt với điều kiện ẩm ướt.
Tránh trồng rau ăn củ trong thời điểm mưa kéo dài
Các loại rau như củ cải, cà rốt, su hào, hành củ dễ bị nghẹt rễ, thối củ khi đất bị úng lâu. Nếu vẫn muốn trồng, nên chọn thời điểm mưa ít, có mái che hoặc canh thời vụ phù hợp để tránh thiệt hại.
Ưu tiên giống rau lai kháng bệnh, thích hợp khí hậu mưa ẩm
Hiện nay có nhiều giống cải bẹ, rau xà lách, cải ngọt... được lai tạo để tăng khả năng kháng nấm bệnh, chịu được độ ẩm cao. Đây là lựa chọn thông minh giúp hạn chế sâu bệnh khi trồng trong mùa mưa.
Chuẩn bị đất trồng giúp thoát nước tốt, giảm nguy cơ úng rễ
Trộn đất với vật liệu tơi xốp và thoát nước nhanh
Đất trồng rau mùa mưa bắt buộc phải có cấu trúc xốp, nhẹ và giữ ẩm vừa phải. Tốt nhất nên phối trộn theo công thức:
60% đất thịt nhẹ + 20% phân trùn quế + 10% xơ dừa hoặc vỏ trấu + 10% tro trấu hoặc đá perlite. Hỗn hợp này vừa giúp rễ hô hấp tốt, vừa hạn chế nước đọng sau mưa.
Lót đáy chậu hoặc luống bằng sỏi nhẹ, mảnh xốp
Đây là mẹo nhỏ nhưng hiệu quả cực cao. Lớp sỏi hoặc mảnh xốp lót đáy sẽ tạo khoảng trống cho nước thoát ra nhanh, không để rễ bị “ngâm” trong nước lâu.
Khử nấm đất bằng Trichoderma hoặc vôi bột
Đất cũ thường tồn dư mầm bệnh. Dođó, trước khi trồng nên trộn đất với vôi bột hoặc chế phẩm nấm đối kháng Trichoderma để tiêu diệt các loại nấm gây hại rễ. Đây là bước “chống từ gốc” để cây không bị thối sau mưa.
Thiết kế luống, chậu và mái che thông minh để tránh úng thối
Làm luống cao, có rãnh thoát nước sâu
Khi trồng rau ngoài đất, cần làm luống cao ít nhất 25–30cm, xung quanh có rãnh sâu 10–15cm để thoát nước kịp thời. Sau mưa, nước sẽ rút theo rãnh, không ứ đọng ở gốc cây.
Dùng chậu, thùng xốp cao có nhiều lỗ thoát nước
Đối với trồng tại nhà, hãy ưu tiên thùng xốp cao từ 25–35cm, đục ít nhất 6–8 lỗ thoát nước, rải lớp sỏi hoặc than tổ ong ở đáy. Như vậy nước mưa không bị đọng lại, gốc cây khô ráo nhanh chóng.
Che mưa đúng cách bằng mái trong hoặc lưới dày 70%
Nếu trồng trên sân thượng, ban công, bà con mình có thể dựng khung che bằng lưới trắng, lưới nylon trong hoặc tấm polycarbonate. Vừa tránh mưa tạt, vừa đảm bảo cây vẫn nhận đủ ánh sáng để quang hợp.
Chăm sóc rau mùa mưa đúng cách để phòng bệnh và phát triển khỏe mạnh
Không tưới nước vào chiều tối hoặc khi trời đang ẩm
Mùa mưa nên hạn chế tưới – nếu thấy đất còn ẩm, chỉ nên xịt sương nhẹ vào sáng sớm để làm mát cây. Tránh tưới chiều muộn vì nước đọng qua đêm dễ phát sinh nấm bệnh.
Thường xuyên tỉa lá sát gốc, lá già úa
Các lá sát gốc thường giữ nước và dễ mục trong mùa mưa. Tỉa bỏ lá già, lá sát đất sẽ giúp gốc cây khô thoáng, tránh phát sinh nấm thối gốc và sâu bệnh.
Bón thêm phân vi sinh hoặc Kali giúp cây cứng cáp
Thay vì bón nhiều đạm, hãy ưu tiên phân hữu cơ hoai mục, phân trùn quế, kết hợp kali để cây phát triển cân đối, tăng đề kháng. Hạn chế bón thúc quá nhiều làm cây mềm, dễ gãy đổ, nhiễm bệnh.
Biện pháp phòng trừ bệnh thối rễ, thối gốc vào mùa mưa
Phun định kỳ chế phẩm sinh học
Chế phẩm như Chitosan, Nano bạc đồng, Trichoderma hoặc dịch tỏi, quế, gừng… nên phun 7–10 ngày/lần, đặc biệt sau mưa để bảo vệ rễ và gốc khỏi vi khuẩn, nấm hại.
Rắc vôi nông nghiệp quanh gốc sau mưa
Sau mỗi đợt mưa, có thể rắc một lớp mỏng vôi bột quanh gốc cây giúp sát khuẩn, trung hòa pH và giữ cho đất tơi, khô nhanh hơn.
Kiểm tra gốc thường xuyên, phát hiện bệnh sớm
Hằng ngày nên kiểm tra phần gốc – nếu thấy có mùi hôi, gốc đổi màu, lá héo rũ… cần xử lý kịp thời bằng cách cắt bỏ phần hư, phun thuốc sinh học, thay đất nếu cần.
Giải pháp khi cây rau đã bị úng hoặc nhiễm bệnh
Nhổ bỏ cây nặng bệnh để tránh lây lan
Không nên tiếc cây đã bị thối gốc nặng, vì vi khuẩn và nấm có thể lan sang cây khỏe. Hãy nhổ bỏ và tiêu hủy đúng cách, không vứt quanh vườn.
Cắt bỏ phần thối, xử lý gốc bằng nấm đối kháng
Đối với cây bị nhẹ, có thể cắt phần thân/gốc bị thối, sau đó phun Trichoderma đậm đặc quanh gốc, thay lớp đất mặt mới để hạn chế lây lan.
Cải tạo lại đất hoặc di dời cây sang chậu mới
Nếu vườn bị úng quá lâu, nên tạm dừng trồng 1–2 tuần, xử lý lại đất bằng vôi, nấm đối kháng. Trong lúc đó, có thể chuyển sang trồng trong thùng xốp di động để duy trì nguồn rau sạch.
Câu hỏi thường gặp khi tự trồng rau tại nhà
1. Có nên dùng phân trùn quế trộn đất trồng rau mùa mưa?
→ Rất nên luôn bà con ! Phân trùn quế giúp đất tơi xốp, giàu vi sinh có lợi, hỗ trợ chống úng và tăng đề kháng cho cây.
2. Cây rau bị thối gốc có hồi phục được không?
→ Nếu mới chớm, có thể hồi phục bằng cách cắt bỏ phần bệnh, thay đất mới và dùng chế phẩm sinh học xử lý. Nếu nặng, nên nhổ bỏ tránh lây lan.
3. Nên phun thuốc gì để ngừa nấm mùa mưa?
→ Ưu tiên chế phẩm sinh học như Trichoderma, Chitosan, Nano bạc đồng. Tránh lạm dụng thuốc hóa học gây dư lượng độc hại.
4. Mái che có cần thiết không khi trồng rau mùa mưa?
→ Cần nếu trồng trên sân thượng, ban công. Mái che giúp tránh mưa trực tiếp, điều chỉnh độ ẩm, giảm bệnh rõ rệt.
Trồng rau mùa mưa không còn là “bài toán nan giải” nếu chúng ta chủ động từ khâu chọn giống, cải tạo đất, thiết kế hệ thống thoát nước, đến chăm sóc và phòng bệnh bài bản.
Hãy luôn nhớ: Cây khỏe – đất thoáng – phòng bệnh từ gốc là ba nguyên tắc vàng để giữ vườn rau xanh tốt, bất chấp mưa dầm kéo dài.
Quý Khách hàng vui lòng liên hệ Xuân Nông qua các kênh sau để được đội ngũ kỹ sư hỗ trợ nhanh chóng và chu đáo:
- Địa chỉ: 352C, đường 30/4, P. Xuân Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ
- Website: https://xuannong.vn/
- Hotline: 0901 087 973
- Zalo: 0889 008 222
Từ khóa: trồng rau mùa mưa, trồng rau mùa mưa bão, trồng rau mùa thu, mùa mưa trồng rau gì hợp, trồng rau vào mùa mưa, dấu hiệu cây bị úng nước, cây bị úng nước phải làm sao, hình ảnh nào thể hiện cây bị úng nước, chậu cây bị úng nước, em sẽ xử lý như the nào khi các chậu cây cảnh nhà em bị úng nước, cứu cây bị thối rễ, thuốc đặc trị bệnh thối rễ, bệnh thối rễ.
BTV. Huỳnh Nha
