Lan, một trong những loài cây hoa đẹp, mang vẻ đẹp thanh khiết, tinh tế và sang trọng. Với khí hậu nhiệt đới của nước ta, việc chăm sóc và nuôi dưỡng lan trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.
Đồng thời, với sự đa dạng về loại lan, mỗi loài lại mang một vẻ đẹp độc đáo và ý nghĩa riêng biệt. Vì vậy, không ít người mong muốn có được một góc vườn lan riêng tư cho mình.
Tuy nhiên, không phải ai cũng có kiến thức vững vàng về cách trồng lan đúng cách, dẫn đến tình trạng lan chết, hoa nở chậm, hoặc trở nên khô héo.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ chia sẻ với bạn bí quyết trồng lan một cách dễ dàng, được thu thập và chứng minh bởi Xuân Nông. Hãy cùng tham khảo các bước dưới đây để có một góc vườn lan xinh xắn ngay tại nhà bạn.
Bí quyết trồng hoa lan tại nhà
Chuẩn bị
Để bắt đầu quá trình trồng cây hoa lan tại nhà, việc chuẩn bị giá thể và chậu đóng vai trò quan trọng. Đầu tiên, khi lựa chọn chậu trồng phong lan, quan trọng nhất là chậu có lỗ thoát nước. Có thể sử dụng chậu làm từ nhựa hoặc đất nung, nhưng lựa chọn chậu đất nung sẽ tạo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển của cây. Kích thước chậu nên được chọn dựa trên kích thước và tuổi của cây lan, và trước khi trồng hoa, việc vệ sinh chậu cũng cần được thực hiện cẩn thận.
Bước tiếp theo là chọn giá thể phù hợp như than gỗ, xơ dừa, hoặc vỏ lạc. Tuy nhiên, cần lưu ý một số điều khi chọn giá thể này. Vỏ lạc có khả năng thoát nước tốt nhưng có thể dễ bị mục nát. Đối với xơ dừa, cần phải ngâm trong Tanin và Lignin để loại bỏ chất cặn. Than gỗ cần được chia nhỏ và làm sạch thông qua quá trình ngâm rửa và phơi khô. Mụn dừa cũng cần được rửa sạch và phơi khô. Vỏ dừa cần được ngâm với vôi 5% để giảm độ chát và cắt thành từng khúc nhỏ để rễ cây dễ dàng bám vào.
Sau khi chuẩn bị các giá thể, tiếp theo là đặt chúng vào chậu. Bắt đầu bằng việc điền khoảng 25% chiều cao của chậu bằng giá thể đã chuẩn bị ở bước trước. Tiếp theo, thêm rêu và mụn dừa để tạo độ xốp và tăng độ ẩm, tiếp tục thêm giá thể vụn cho đến khi đạt khoảng 50% thể tích của chậu. Để đảm bảo sự vững chắc cho cây lan, có thể đặt cọc xung quanh và buộc nhẹ thân lan vào cọc, đồng thời hướng các cành vào giữa chậu để tạo sự cân đối.
Chú ý rằng cây vừa được trồng cần phải được đặt trong môi trường ít ánh sáng hơn, tránh mất nước và để cho rễ non phát triển mạnh mẽ hơn.
Chăm sóc cây hoa lan
Chăm sóc cây hoa lan đòi hỏi sự quan tâm đến nhiều yếu tố như ánh sáng, cung cấp nước, điều chỉnh độ ẩm, chọn lựa chậu và bón phân để lan phát triển mạnh mẽ và thăng hoa tốt nhất.
Ánh sáng
Ánh sáng là yếu tố then chốt ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng ra hoa của cây hoa lan. Việc cân nhắc cường độ và lượng ánh sáng cần thiết cho cây lan rất quan trọng. Thiếu ánh sáng có thể dẫn đến sự mọc cao vỏn vẹn nhưng cây gầy yếu, lá màu xanh thâm, ít phát triển và khó khăn trong việc nảy mầm hoa, đồng thời cũng làm cho hoa nhanh tàn.
Đối lập, ánh sáng quá mạnh sẽ khiến cây lan thấp, lá nhăn nheo, vàng úa, dễ rụng lá, tăng khả năng ra hoa sớm nhưng chất lượng hoa và sức sống của cây sẽ bị ảnh hưởng.
Mỗi loại lan sẽ có yêu cầu về ánh sáng khác nhau tùy theo độ tuổi và loại cây. Ví dụ, Lan Hồ Điệp chịu được ít ánh sáng nhất khoảng 30%, trong khi Lan Cattleya là 50% và Lan Vanda có thể chịu tới 70% ánh nắng mặt trời.
Việc cung cấp ánh sáng phải tuân theo từng giai đoạn phát triển của cây lan. Cây non từ 0 đến 10 tháng cần khoảng 50% ánh sáng, sau đó, khi cây lớn hơn, cần tăng lượng ánh sáng lên khoảng 70%. Để làm điều này, bạn có thể sử dụng một tấm lưới màu xám đen để điều chỉnh lượng ánh sáng đến cây trong từng giai đoạn phát triển.
Hướng ánh sáng cũng đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe của cây lan. Ánh nắng buổi sáng thường nhẹ nhàng hơn so với ánh nắng buổi chiều. Vì vậy, nếu có thể, ban công hướng Đông sẽ tạo điều kiện tốt nhất cho cây lan phát triển và ra hoa, trong khi ban công hướng Tây có thể làm giảm chất lượng và số lượng hoa của cây.
Cung cấp dinh dưỡng đa lượng
Để trồng cây hoa lan thành công tại nhà, việc cung cấp dinh dưỡng phù hợp là chìa khóa quan trọng. Lan cần đủ 13 loại dinh dưỡng thuộc các nhóm đa lượng, vi lượng và khoáng chất để phát triển mạnh mẽ và cho ra hoa đẹp.
Đối với dinh dưỡng đa lượng, đạm (N), lân (P) và kali (K) đóng vai trò quan trọng. Đạm hỗ trợ việc tạo chất diệp lục, thúc đẩy sự sinh trưởng và phát triển của cây. Sự thiếu hụt đạm có thể làm cây chậm phát triển, lá và rễ còi cọc, và gây ra ít hoa hoặc không hoa.
Lân đóng vai trò quan trọng trong việc vận chuyển dinh dưỡng, kích thích sự phát triển của rễ và hình thành dinh dưỡng cho cây. Khi thiếu lân, cây có thể phát triển chậm, lá nhỏ và có màu xám đen, cũng như khả năng ra hoa bị ảnh hưởng.
Kali giúp cân bằng nước và ion trong cây, kích thích sự hấp thu nước của rễ. Thiếu kali có thể làm lá cây bị xoắn và vàng, cây mềm yếu và khó ra hoa. Ngược lại, cung cấp quá nhiều kali cũng ảnh hưởng đến sức khỏe của cây, khiến lá trở nên nhỏ và gầy, và có thể thiếu magie và canxi.
Việc cung cấp đầy đủ và cân đối các loại dinh dưỡng là quan trọng để cây hoa lan phát triển mạnh mẽ và cho ra hoa đẹp, tránh tình trạng thiếu hụt hoặc thừa hưởng dinh dưỡng.
Cung cấp dinh dưỡng trung lượng
Tiêu chuẩn dinh dưỡng trung lượng cho cây hoa lan gồm lưu huỳnh (S), magiê (Mg) và canxi (Ca). Lưu huỳnh đóng vai trò quan trọng trong việc tổng hợp acid amin cho cây, thiếu lưu huỳnh có thể dẫn đến lá cây chuyển sang màu vàng nhạt và cây kém phát triển. Magie tham gia vào quá trình tổng hợp protein, gluxit, lipit và khi thiếu magie, cây có thể trở nên yếu đuối và lá cây không đủ dày. Canxi là thành phần không thể thiếu giúp kích thích phát triển rễ và tạo màng của tế bào, khi thiếu canxi cây có thể trở nên yếu đuối và dễ bị bệnh.
Cung cấp dinh dưỡng vi lượng
Ngoài ra, dinh dưỡng vi lượng cũng rất quan trọng đối với cây hoa lan bao gồm sắt (Fe), kẽm (Zn), đồng (Cu), mangan (Mn), bo (B), molybdenum (Mo) và clo (Cl). Thiếu các nguyên tố này có thể dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng như lá cây không đủ màu xanh, thân cây ngắn, lá hẹp và các triệu chứng khác.
Việc bón phân cần phải được chia ra theo giai đoạn phát triển của cây và nắm rõ hàm lượng dinh dưỡng cần thiết. Mức độ quá cao của các nguyên tố dinh dưỡng cũng có thể gây hại cho cây hoa lan. Điều này đặc biệt quan trọng để duy trì sức khỏe và sự phát triển ổn định của cây.
Nhớ rằng, việc cung cấp đủ và cân đối dinh dưỡng là yếu tố then chốt để cây hoa lan của bạn phát triển mạnh mẽ và cho hoa đẹp.
Bón phân đúng cách và theo giai đoạn
Để trồng cây hoa lan tại nhà một cách dễ dàng, việc bón phân đúng cách và theo giai đoạn phát triển của cây là rất quan trọng.
Trong giai đoạn đầu, từ 0 đến 12 tháng, cây hoa lan đang trong giai đoạn sinh trưởng mạnh mẽ, yêu cầu lượng đạm cao, lân và kali thấp. Để đáp ứng nhu cầu này, nên sử dụng phân bón tan chậm hoặc phân bón có hàm lượng đạm cao như loại phân 30:10:10.
Khi cây bước vào giai đoạn thứ 2, từ 12 đến 18 tháng, thời kỳ hình thành hoa đòi hỏi lượng đạm thấp hơn, trong khi lân và kali cần được cung cấp đủ. Để đáp ứng điều này, lựa chọn phân bón có tỷ lệ cân đối như 20:20:20 hoặc 14:14:14 sẽ phù hợp.
Khi vòi hoa bắt đầu xuất hiện, giai đoạn này đòi hỏi lượng kali cao hơn, đạm thấp hơn và lân vẫn được duy trì ổn định.
Lựa chọn phân bón có hàm lượng kali cao như 7:5:47 hoặc 6:10:60 sẽ giúp cây hoa lan phát triển mạnh mẽ và cho hoa đẹp. Đảm bảo rằng việc bón phân được thực hiện đúng giai đoạn sẽ giúp cây hoa lan phát triển tốt và đem lại kết quả tốt nhất.
Tưới nước
Tạo môi trường tưới nước lý tưởng cho cây hoa lan là bước cơ bản và quan trọng. Độ pH của nước tưới cần dao động từ 5 đến 6 để tạo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển của phong lan. Nước trung tính là lựa chọn lý tưởng để tránh tình trạng héo khô, lá rụng và sự giả hành teo của cây trong trường hợp thiếu nước. Tuy nhiên, việc tưới quá nhiều có thể gây úng đọt, dẫn đến thối đọt và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các loại nấm gây bệnh.
Hệ thống tưới phun sương hàng ngày là một giải pháp tuyệt vời để duy trì độ ẩm khoảng 40%, tạo điều kiện tốt nhất cho sự sinh trưởng của cây hoa lan. Thời gian tưới nên được ưu tiên vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát để tối ưu hóa lợi ích cho cây.
Chú ý rằng không nên tưới vào giữa trưa khi ánh nắng rất mạnh. Trong mùa mưa, sau các cơn mưa đột ngột, việc tưới sẽ giúp rửa sạch các cặn bẩn trên lá, hỗ trợ quá trình sinh trưởng của cây.
Bảo vệ cây hoa lan khỏi sâu bệnh là một phần quan trọng của việc chăm sóc chúng. Điều này yêu cầu sự quan sát kỹ lưỡng để phát hiện và xử lý sớm các loại sâu bệnh khác nhau. Sử dụng thuốc phòng trừ theo hướng dẫn và liều lượng khuyến nghị từ nhà cung cấp là cách hiệu quả để ngăn chặn các vấn đề này. Ngoài ra, vi khuẩn và virus cũng có thể gây hại cho lá lan, dẫn đến tình trạng cháy hoặc thối rễ. Việc sử dụng các loại phòng ngừa như Zineb, Starner 20 WP hay Benomyl là cách để đối phó hiệu quả với tình trạng này.
Việc trồng và chăm sóc cây hoa lan đòi hỏi sự kiên nhẫn và chăm chỉ. Quá trình này không chỉ là công việc mà còn là hành trình để tận hưởng vẻ đẹp của những bông hoa lan rực rỡ sau những nỗ lực chăm sóc.
BTV Ks. Đinh Thị Tiểu Yến
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
HỆ THỐNG CỬA HÀNG VẬT TƯ NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO XUÂN NÔNG
Cửa hàng: 352C Đường 30/4, P. Xuân Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ
Hotline: 0901 087 973 hoặc 0889 008 222 (Zalo)