Bài viết này Xuân Nông sẽ giúp bạn nhận diện dấu hiệu của bệnh thối rễ đen và cách xử lý hiệu quả, giúp cứu cây bị tác động bởi loại bệnh này. Cùng nhau, chúng ta sẽ khám phá các dấu hiệu nhận biết bệnh thối rễ đen, cách ngăn chặn và xử lý để giữ cho cây xanh của bạn luôn khỏe mạnh.
Bệnh thối rễ đen là gì?
Bệnh thối rễ là một trạng thái khi cây bị tấn công bởi vi sinh vật, virut, nấm và vi khuẩn gây tổn thương nghiêm trọng cho hệ thống rễ. Những chủng loại phổ biến gây bệnh này thường là Fusarium, Pythium, Phytophthora và Rhizoctonia. Các vi sinh vật này khiến rễ chuyển sang màu nâu hoặc đen, ảnh hưởng đến khả năng vận chuyển chất dinh dưỡng của cây. Sự lan rộng nhanh chóng của bệnh thường dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, đôi khi không kịp thời để xử lý.
Cây trồng trong chậu thường dễ bị nhiễm bệnh thối rễ hơn so với cây trồng trên đất. Môi trường trồng cây trong chậu thường không cân bằng về yếu tố đất so với môi trường tự nhiên. Việc gieo hạt ươm cây trong chậu cần tuân thủ các điều kiện tối ưu để tránh bị nhiễm bệnh.
Dấu hiệu nhận biết bệnh thối rễ đen, cách ngăn chặn và xử lý
Khi muốn nhận biết cây có bị bệnh thối rễ hay không, điều quan trọng là cẩn thận quan sát. Mặc dù việc cây chết sau thời gian ngập úng là điều phổ biến, nhưng việc đoán trước nguy cơ từ những cơn mưa lớn, bão hoặc việc xả nước không điều khiển được từ các cấu trúc thủy điện không phải lúc nào cũng dễ dàng. Thối rễ có thể gây tổn thất lớn cho nông dân và chủ vườn, thường có nguyên nhân từ việc quản lý việc tưới cây.
Một cây bị ngập úng vẫn có thể sống sót nếu bộ rễ có khả năng chịu đựng mức độ ngập nước cụ thể. Cây thích hợp với điều kiện đất cao thường có khả năng chịu ngập tốt hơn so với cây mọc ở vùng đồng bằng hoặc ven biển. Tuy nhiên, nguy hiểm lớn nhất trong tình trạng ngập úng vẫn là khi ngập nước chỉ ở một vùng nhỏ và khó phát hiện.
Sự ngập nước tại một vùng cụ thể có thể làm cho đất bị ngấm nước trong thời gian dài, tạo điều kiện thuận lợi cho các loại nấm và vi rút tấn công bộ rễ cây. Bệnh thối rễ có thể lây lan nhanh chóng và nếu không xử lý kịp thời, cây sẽ mau chóng chết đi.
Để phòng ngừa bệnh thối rễ, quan trọng nhất là phát hiện sớm. Xuân Nông có thể giúp bạn nhận biết dấu hiệu của bệnh thối rễ, hiểu nguyên nhân và cách xử lý vấn đề này. Điều quan trọng nhất, nó cung cấp các biện pháp ngăn chặn để tránh tình trạng này xảy ra. Lượng oxy trong đất, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn và nấm gây bệnh.
Để nhận biết bệnh thối rễ đen và áp dụng các biện pháp ngăn chặn, bạn cần hiểu rõ về các dấu hiệu và giai đoạn của căn bệnh này. Ban đầu, các biểu hiện của bệnh thường không rõ ràng và thường bị nhầm lẫn với các vấn đề khác. Thậm chí, dấu hiệu rõ nhất của căn bệnh này không thể nhìn thấy bằng mắt thường.
Ở giai đoạn ban đầu, cây có thể trong tình trạng khỏe mạnh nhưng đột ngột lá bắt đầu chuyển sang màu vàng. Điều này có thể là dấu hiệu của vấn đề với hệ rễ, đặc biệt khi bạn đã chăm sóc cây đầy đủ dinh dưỡng. Nếu lá cây quăn lại vào ban ngày và trở nên bình thường vào ban đêm, đó có thể là dấu hiệu rõ ràng của việc đất trong chậu cây giữ quá nhiều nước.
Giai đoạn tiếp theo là khi cây bắt đầu phát triển chồi mới nhưng chúng không mạnh mẽ và lá bắt đầu úa tàn từ phần cuống. Bệnh thối rễ thường bắt đầu từ gốc cây và di chuyển lên phần trên. Mặc dù không phải tất cả rễ đều bị tổn thương, nhưng nếu không can thiệp kịp thời, căn bệnh này có thể lan rộng sang toàn bộ hệ rễ.
Nếu có nghi ngờ về bệnh thối rễ, bạn có thể nhẹ nhàng cào bỏ lớp đất phía trên để kiểm tra tình trạng của rễ. Rễ khỏe mạnh thường có màu trắng hoặc mờ đục. Khi bị nhiễm bệnh, rễ thường chuyển sang màu nâu rồi dần chuyển sang màu đen. Phần thân rễ khi bị tổn thương cũng dễ dàng tróc lớp vỏ bên ngoài, để lộ các mô rễ bên trong.
Mùi hôi từ phần thân rễ bị tổn thương thường dễ nhận biết do sự tấn công của vi khuẩn và nấm, tạo ra khí metan và hydro sunfua. Rễ khỏe mạnh không có mùi hôi, trừ khi là một số loại cây đặc biệt hoặc khi bạn cào nhẹ chỉ ngửi thấy mùi đất.
Cuối cùng, khi bệnh đã lan sang toàn bộ hệ rễ, rễ sẽ biến thành mùn và cây sẽ chết dần. Trong trường hợp này, bạn cần loại bỏ cây và cách ly nó khỏi khu vườn. Xử lý chậu cây bị nhiễm bệnh cần được thực hiện một cách an toàn và vệ sinh để ngăn chặn sự lan rộng của căn bệnh này.
Cách ngăn chặn và xử lý
Để phòng tránh và xử lý bệnh thối rễ đen cho cây, quy trình sau có thể được áp dụng:
Thay đổi đất: Thay toàn bộ đất nuôi cây và rửa sạch đất bám trên rễ. Đảm bảo khử trùng dụng cụ trước và sau khi thực hiện. Cắt bỏ toàn bộ rễ bị hỏng và sử dụng thuốc kháng nấm để tiêu diệt mầm bệnh trên các rễ khỏe mạnh trước khi đổi chậu. Sử dụng đất sạch, có thoát nước tốt và hạn chế việc tưới quá nhiều.
Cắt tỉa cành và lá hỏng: Loại bỏ toàn bộ cành và lá bị héo, có thể cần cắt bớt cả những tán lá khỏe mạnh nếu nhiều phần rễ bị tổn thương. Điều chỉnh lượng lá phù hợp với khả năng nuôi dưỡng của bộ rễ. Điều chỉnh lượng nước tưới, sử dụng hình thức tưới nhỏ giọt để tránh tạo ra các điểm úng cục bộ trong đất.
Tái tạo hệ vi sinh vật có lợi: Khoảng 2 tuần sau, sử dụng phân vi sinh để tái tạo hệ vi khuẩn có lợi trong đất. Sử dụng phân tan chậm thay vì phân bón thông thường.
Đo độ ẩm đất và sử dụng chế phẩm sinh học: Sử dụng máy đo độ ẩm đất để kiểm tra và điều chỉnh độ ẩm. Áp dụng bột vỏ quế và thảo quả như chế phẩm sinh học để phòng chống mầm bệnh thối rễ. Nhớ tránh lạm dụng thuốc kháng nấm vì có thể gây hại vi sinh vật trong đất, dẫn đến tình trạng thối rễ nghiêm trọng hơn.
Việc nhận biết và xử lý bệnh thối rễ đen cho cây rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của cây trồng. Quy trình xử lý bao gồm thay đổi đất, cắt tỉa rễ, cành, lá hỏng, tái tạo hệ vi sinh vật có lợi và sử dụng các chế phẩm sinh học để phòng tránh mầm bệnh. Tránh lạm dụng thuốc kháng nấm để không gây hại cho vi sinh vật đất địa, từ đó giúp cây trồng phục hồi và phòng ngừa bệnh thối rễ một cách hiệu quả.
BTV Ks. Đinh Thị Tiểu Yến
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
HỆ THỐNG CỬA HÀNG VẬT TƯ NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO XUÂN NÔNG
Cửa hàng: 352C Đường 30/4, P. Xuân Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ
Hotline: 0901 087 973 hoặc 0889 008 222 (Zalo)
