Sâu bệnh là một trong những vấn đề căn bản gây hại cho cây trồng trong nông nghiệp. Chúng có khả năng tấn công và làm suy yếu sức khỏe của cây, gây thiệt hại nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng sản phẩm. Tuy nhiên, trong tự nhiên tồn tại một loạt các loại thiên địch tự nhiên, những kẻ thù tự nhiên của sâu bệnh, đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và giảm thiểu sự phát triển của chúng.
Thiên địch là gì?
Thiên địch là những loài động vật có ích được sử dụng để kiểm soát và tiêu diệt các loại sinh vật gây hại, nhằm bảo vệ mùa màng và đảm bảo sự cân bằng sinh thái. Có nhiều loài thiên địch phổ biến, ví dụ như chuồn chuồn, bọ ngựa, bọ rùa, cóc, chim sâu, cú, rắn, mèo, nhện, bọ cánh cứng, bọ xít và các loài côn trùng có ích khác.
Lợi ích của sử dụng thiên địch
Sử dụng thiên địch trong nông nghiệp là một giải pháp sinh học phổ biến để giảm sự phụ thuộc vào thuốc trừ sâu và bảo vệ môi trường. Hiện nay, phương pháp này được áp dụng rộng rãi trong sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp hữu cơ. Mỗi hệ sinh thái nông nghiệp sẽ có những nhóm thiên địch khác nhau, chúng thường săn mồi hoặc tấn công những loài sâu bọ gây hại, nhằm kiềm chế sự phát triển của quần thể dịch hại.
Việc sử dụng thiên địch không chỉ giúp bảo vệ mùa màng mà còn tạo ra một môi trường tự nhiên và cân bằng sinh thái trong nông nghiệp. Đây là một phương pháp bền vững và hữu ích, giúp giảm thiểu sự sử dụng hóa chất và hạn chế tác động tiêu cực đến môi trường.
Các loại thiên địch có ích cho canh tác
Trong canh tác nông nghiệp, việc sử dụng các loại thiên địch có ích đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát sự phát triển của các loại côn trùng gây hại mà không cần sử dụng hóa chất. Dưới đây là một số loại thiên địch phổ biến và công dụng của chúng:
1. Nhện
Hầu hết các loài nhện là những kẻ săn mồi khá giỏi, chúng ăn sâu bọ, rệp, sâu bướm, châu chấu và ruồi giấm. Chúng cũng có khả năng chế tạo tơ nhện và bắt mồi nhanh chóng. Một số loài nhện lớn có thể ăn tới 15 con mồi mỗi ngày. Nhện không chỉ sinh sống tự nhiên mà còn không gây hại cho con người. Trong canh tác hữu cơ, việc sử dụng nhện để kiểm soát sâu bọ cũng được thực hiện, đặc biệt là từ tự nhiên.
2. Bọ xít
Bọ xít thuộc chi Nabis và là loài săn mồi. Chúng ăn rầy, sâu bướm, bọ trĩ, côn trùng lá, côn trùng thân mềm, ve và sâu bắp cải. Bọ xít có khả năng bắt hết các loại côn trùng nhỏ hơn và cũng ăn thịt nhau khi không có nguồn thức ăn khác. Mặc dù có một mùi khá hôi, bọ xít lại có ích đối với canh tác nông nghiệp.
3. Bọ rùa
Bọ rùa là một loại côn trùng quen thuộc trong sản xuất nông nghiệp. Chúng có hình dáng tròn và có nhiều màu sắc khác nhau như đỏ, vàng hoặc có nhiều chấm đen trên lưng. Có nhiều loại bọ rùa có ích như bọ rùa đỏ, bọ rùa vàng, bọ rùa 6 chấm và bọ rùa 8 chấm. Chúng ăn rầy nâu trưởng thành, rầy cám (rầy non) và trứng rầy. Cả con trưởng thành và ấu trùng của bọ rùa đều ăn các loại bọ gây hại này. Do tính chất này, bọ rùa rất được ưa chuộng trong canh tác hữu cơ.
4. Bọ cánh cứng
Là một loài côn trùng có cơ thể cứng. Sâu non của chúng có màu đen bóng, trong khi người trưởng thành có màu nâu đỏ. Chúng thường tấn công ổ sâu cuốn lá và các loại sâu non có cánh vảy.
5. Chuồn chuồn
Tên gọi chung cho nhiều loại côn trùng có kích thước và hình dáng khác nhau mà chúng ta thường thấy ở vùng nông thôn. Chúng thường săn mồi trong không khí và ăn các loại côn trùng và sâu bọ. Tuy nhiên, hiện nay việc sử dụng chuồn chuồn trong canh tác hữu cơ còn khá ít phổ biến.
6. Kiến
Kiến là loài côn trùng xuất hiện rất phổ biến xung quanh chúng ta. Tuy nhiên, không phải loài kiến nào cũng có ích trong canh tác hữu cơ. Loài kiến vàng là loài kiến được sử dụng nhiều nhất trong canh tác hữu cơ, vì chúng có khả năng tấn công nhiều loại sâu hại trên cây ăn trái. Kiến vàng đã được sử dụng từ lâu đời và người nông dân nhận thấy lợi ích của chúng, sử dụng chúng trong canh tác nhằm tiêu diệt sâu rầy và bảo vệ cây trồng mà không cần sử dụng thuốc hóa học. Ngoài ra, còn có loại kiến ba khoang, chúng thường sống trong bờ cỏ hoặc đống rơm rạ mục nát ngoài ruộng, xây tổ dưới lòng đất và đẻ trứng. Khi ruộng lúa xuất hiện sâu nâu hoặc sâu cuốn lá, chúng tìm đến và xâm nhập vào tổ sâu để ăn thịt từng con.
7. Bọ ngựa
Bọ ngựa là một sinh vật có ích trong hoạt động nông nghiệp. Chúng chỉ ăn các loại sâu bọ và không gây hại cho cây trồng. Thức ăn của bọ ngựa bao gồm các loại côn trùng nhỏ như ruồi, bướm, ấu trùng, bọ cánh, ong, gián và nhiều loài khác. Bọ ngựa lớn có thể ăn những con mồi lớn hơn. Bọ ngựa rất giỏi trong việc ngụy trang, làm cho chúng khó nhận biết và đếm được. Đây cũng là thức ăn của các loài bò sát và rắn có kích thước lớn hơn chúng.
Trên thực tế, việc khuyến khích sự hiện diện và sử dụng các loại thiên địch tự nhiên là một phương pháp quan trọng trong canh tác hữu cơ và bảo vệ môi trường. Chúng không chỉ giúp kiểm soát sâu bệnh một cách tự nhiên mà còn giảm sự phụ thuộc vào việc sử dụng thuốc trừ sâu hóa học. Đồng thời, việc tạo môi trường sống thuận lợi cho các loại thiên địch cũng là một phương pháp hiệu quả để duy trì sự cân bằng sinh thái và sự phát triển bền vững trong nông nghiệp.
Với sự nhạy bén và hiểu biết về vai trò của các loại thiên địch tự nhiên, chúng ta có thể tận dụng và tăng cường sự hiện diện của chúng trong quá trình canh tác, từ đó giảm thiểu sự phát triển của sâu bệnh và bảo vệ sự sinh sản và phát triển của cây trồng.
(Sưu tầm)
BTV. Anh Thư
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
HỆ THỐNG CỬA HÀNG VẬT TƯ NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO XUÂN NÔNG
Cửa hàng: 352C Đường 30/4, P. Xuân Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ
Hotline: 0901 087 973 hoặc 0889 008 222 (Zalo)
