Trong thời điểm cuối mùa mưa, khi những cơn mưa nặng hạt kéo dài đang dần kết thúc và mùa nắng chuẩn bị bắt đầu, vườn sầu riêng thường phải đối mặt với nguy cơ ngập úng. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho một loạt các bệnh hại tấn công, như thối rễ, thối trái, thán thư, cháy lá chết ngọn, và đốm rong. Việc chủ động phòng ngừa và quản lý những bệnh này là yếu tố quan trọng giúp bảo vệ cây sầu riêng, đảm bảo năng suất và chất lượng trái. Hãy cùng Xuân Nông tìm hiểu về các nguyên nhân, triệu chứng và cách kiểm soát sâu bệnh trên sầu riêng khi chuyển mùa.
1. Bệnh thối rễ- kẻ thù thầm lặng của cây sầu riêng
Bệnh thối rễ thường xuất hiện ở những vườn sầu riêng có hệ thống thoát nước kém. Tác nhân chính gây bệnh là nấm Pythium complectens, một loại nấm có khả năng lây lan nhanh chóng trong điều kiện ẩm ướt.
Triệu chứng của bệnh thối rễ
Lá cây chuyển vàng, rụng sớm, nhánh non chết dần và cây có thể chết hoàn toàn, để lại những cành khô trơ trọi. Bệnh bắt đầu từ đầu rễ và lan vào rễ chính, gây thối rễ, làm giảm khả năng hấp thụ nước và dinh dưỡng của cây.
Nguyên nhân của bệnh thối rễ
Đất sét nén chặt: Những vườn có thành phần đất sét nhiều, ít bón phân hữu cơ thường gặp vấn đề đất bị nén chặt, khó thoát nước trong mùa mưa, dễ khô nứt trong mùa nắng. Điều này không chỉ ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của rễ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho nấm phát triển.
Thiếu vôi: Đất không được bón vôi định kỳ sẽ trở nên chua, tạo điều kiện cho nấm hại phát triển mạnh.
Phòng ngừa và kiểm soát của bệnh thối rễ
Cải thiện thoát nước: Xây dựng hệ thống mương rãnh, đào rãnh thoát nước xung quanh vườn để giảm tình trạng ngập úng.
Sử dụng phân hữu cơ: Bón phân hữu cơ giúp cải thiện cấu trúc đất, tăng độ tơi xốp, giúp rễ phát triển tốt hơn.
Bón vôi: Định kỳ bón vôi để cân bằng pH đất, giảm tính chua, từ đó hạn chế sự phát triển của nấm bệnh.
Kiểm tra thường xuyên: Theo dõi chặt chẽ cây trồng, phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh để có biện pháp xử lý kịp thời.
2. Bệnh thối trái
Triệu chứng bệnh thối trái trên sầu riêng
Trái bị thối nhũn, có mùi hôi và rụng sớm. Vết thối thường bắt đầu từ cuống trái, sau đó lan dần xuống dưới.
Nguyên nhân thối trái sầu riêng
Phytophthora: Bệnh phát triển mạnh trong điều kiện ẩm ướt, đặc biệt vào mùa mưa.
Bệnh thối trái do nấm Phytophthora gây ra, thường xảy ra vào mùa mưa khi độ ẩm không khí cao. Bệnh làm cho trái bị thối, nhũn và rụng sớm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất.
Phòng ngừa và kiểm soát bệnh thối trái sầu riêng
Tỉa cành thông thoáng: Tạo điều kiện cho không khí lưu thông, giảm độ ẩm trong tán cây.
Phun thuốc phòng bệnh: Sử dụng thuốc trừ nấm theo khuyến cáo để phòng ngừa và kiểm soát bệnh.
3. Bệnh thán thư
Bệnh thán thư gây hại chủ yếu trên lá, làm lá bị cháy khô, rụng sớm, ảnh hưởng đến quá trình quang hợp và sinh trưởng của cây.
Triệu chứng bệnh thán thư trên sầu riêng
Lá bị cháy khô, xuất hiện các đốm nâu, sau đó lan rộng làm lá rụng sớm. Các vết bệnh thường xuất hiện ở phần rìa lá, làm lá biến dạng.
Nguyên nhân bệnh thán thư trên sầu riêng
Nấm Colletotrichum: Tác nhân gây bệnh thán thư, phát triển mạnh trong điều kiện ẩm ướt và nhiệt độ cao.
Phòng ngừa và kiểm soát bệnh thán thư
Phun thuốc phòng bệnh: Sử dụng thuốc đặc trị thán thư, kết hợp với quản lý độ ẩm và thông thoáng vườn.
4. Bệnh cháy lá chết ngọn
Bệnh này thường xảy ra khi cây thiếu dinh dưỡng hoặc do tấn công của các loài nấm bệnh trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
Triệu chứng cháy lá chết ngọn
Lá và ngọn cây khô héo, cháy vàng, cuối cùng chết và rụng. Cây có dấu hiệu thiếu sức sống, phát triển kém.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh cháy lá chết ngọn
Thiếu dinh dưỡng: Đặc biệt là thiếu kali và magiê, khiến cây suy yếu và dễ bị tấn công bởi các loại nấm bệnh.
Nấm bệnh: Một số loại nấm trong đất có thể tấn công khi cây bị suy yếu do điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
Phòng ngừa và kiểm soát bệnh cháy lá chết ngọn sầu riêng
Bón phân cân đối: Đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây, đặc biệt là kali và magiê, để tăng sức đề kháng.
Kiểm tra định kỳ: Theo dõi cây trồng để phát hiện sớm các triệu chứng bệnh và xử lý kịp thời.
5. Bệnh đốm rong
Bệnh đốm rong do nấm rong gây ra, xuất hiện dưới dạng các đốm màu cam hoặc nâu trên lá, ảnh hưởng đến quang hợp và làm giảm năng suất.
Triệu chứng của bệnh đốm rong
Xuất hiện các đốm nhỏ màu cam hoặc nâu trên lá. Đốm rong lan rộng làm giảm khả năng quang hợp, cây sinh trưởng chậm.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh đốm rong trên sầu riêng
Nấm rong: Phát triển trong điều kiện ẩm ướt, đặc biệt ở những vườn không thoát nước tốt.
Phòng ngừa và kiểm soát bệnh đốm rong trên sầu riêng
Cải thiện thoát nước: Đảm bảo vườn không bị ngập úng, tạo điều kiện khô thoáng để hạn chế sự phát triển của nấm rong.
Sử dụng thuốc diệt rong: Phun thuốc đặc trị theo hướng dẫn để kiểm soát bệnh.
Việc phòng ngừa và kiểm soát bệnh hại sầu riêng trong giai đoạn chuyển mùa đòi hỏi sự chú trọng và quản lý cẩn thận từ phía người trồng. Bằng cách áp dụng các biện pháp chăm sóc đúng đắn và chủ động phát hiện bệnh sớm, bà con nông dân có thể bảo vệ vườn sầu riêng của mình khỏi các tác nhân gây hại, đảm bảo mùa màng bội thu và chất lượng trái cao.
Từ khóa: sâu bệnh hại sầu riêng, bệnh khô cành trên cây sầu riêng, các loại bệnh trên trái sầu riêng, sầu riêng bị nấm lá, thuốc đặc trị nấm phytophthora, bệnh đốm rong trên cây sầu riêng, bệnh chết nhanh trên cây sầu riêng, bệnh cháy la chết ngọn sầu riêng, sầu riêng bị nấm lá, trị nấm trên cây sầu riêng, các loại sâu bệnh trên cây sầu riêng, các loại bệnh trên trái sầu riêng, thuốc trừ sâu rầy trên cây sầu riêng, bệnh khô cành trên cây sầu riêng, các loại thuốc sầu riêng, bệnh thối hoa sầu riêng.
BTV/Cử nhân. Huỳnh Nha
(Sưu tầm)
