- Hiểu rõ cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hệ thống tưới
- Kiểm tra trước khi vận hành hệ thống tưới
- Các lưu ý quan trọng trong quá trình vận hành hệ thống tưới
- Lưu ý về bảo trì và vệ sinh hệ thống tưới
- Vận hành hệ thống tưới kết hợp với bón phân (fertigation)
- Những sai lầm thường gặp khi vận hành hệ thống tưới
- Câu hỏi thường gặp khi vận hành hệ thống tưới
Trong nông nghiệp hiện đại, hệ thống tưới – như tưới nhỏ giọt, phun mưa hay tự động – ngày càng phổ biến. Tuy vậy, nếu vận hành không đúng kỹ thuật sẽ dễ gây lãng phí nước, hỏng thiết bị và giảm năng suất cây trồng. Vậy cần lưu ý gì khi vận hành để tiết kiệm chi phí mà vẫn đạt hiệu quả cao? Cùng Xuân Nông tìm hiểu ngay nhé!
Hiểu rõ cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hệ thống tưới
Các thành phần cơ bản cần nắm khi sử dụng hệ thống tưới
Nguồn nước: Ao hồ, giếng khoan, bồn chứa, hồ lót bạt,...
Bơm: Máy bơm điện, bơm chạy xăng/diesel hoặc bơm năng lượng mặt trời.
Hệ thống lọc: Lọc đĩa, lọc cát, lọc lưới – rất quan trọng với tưới nhỏ giọt.
Van điều khiển: Van tay, van điện từ, timer hẹn giờ,...
Ống dẫn nước: Ống PVC, HDPE, PE mềm, dây nhỏ giọt.
Thiết bị đầu tưới: Béc phun mưa, béc tưới gốc, dây tưới nhỏ giọt, que nhỏ giọt,...
Nguyên lý hoạt động cơ bản của hệ thống tưới
Hệ thống sử dụng áp lực từ máy bơm để đẩy nước qua bộ lọc → phân phối đến từng điểm tưới theo thiết kế.
Có thể tích hợp tự động hóa bằng cảm biến ẩm, đồng hồ hẹn giờ hoặc ứng dụng IoT.
Hiểu hệ thống như hiểu lòng bàn tay thì lúc vận hành mới trơn tru như ý!
Kiểm tra trước khi vận hành hệ thống tưới
Kiểm tra nguồn nước
Đảm bảo nước không nhiễm mặn, nhiễm phèn. Nếu nước nhiễm sắt (Fe) cao thì phải xử lý trước khi đưa vào hệ thống.
Kiểm tra bộ lọc
Lọc sạch sẽ? Có bị nghẹt hay hư hỏng gì không? Với tưới nhỏ giọt: lọc là "trái tim" của hệ thống – bẩn là nghẹt ống ngay!
Kiểm tra áp lực hệ thống tưới
Mỗi thiết bị đầu tưới có áp suất làm việc tối ưu riêng (thường từ 0.8 – 1.5 bar).
Áp suất thấp quá → nước ra không đều; cao quá → hư thiết bị, vỡ ống.
Kiểm tra các van, đầu tưới
Có bị rò rỉ, bung vỡ hay mất chốt không? Bà con nhớ “đi dạo” một vòng quanh vườn trước khi mở máy nhé!
Các lưu ý quan trọng trong quá trình vận hành hệ thống tưới
Không khởi động hệ thống quá đột ngột
Bật máy từ từ, mở van chính trước rồi mới mở từng nhánh để tránh sốc áp.
Vận hành theo đúng lưu lượng – thời gian tưới
Dựa vào nhu cầu nước của cây và điều kiện đất.
Ví dụ: Ổi, thanh long thường tưới 1–1,5 giờ/lần; rau ngắn ngày thì cần tưới thường xuyên hơn.
Không tưới vào lúc nắng gắt
Vận hành hệ thống vào sáng sớm (5h–9h) hoặc chiều mát (16h–18h).
Giúp cây hấp thu tốt, hạn chế mất nước và sốc nhiệt. Trưa nắng chang chang, nước tưới cũng hóa nước sôi – cây nào chịu nổi.
Lưu ý về bảo trì và vệ sinh hệ thống tưới
Xả cặn định kỳ
Mỗi tuần nên xả cặn ở cuối ống để tránh lắng đọng, nghẹt hệ thống.
Vệ sinh đầu tưới
Với béc phun: tháo ra, ngâm nước ấm pha giấm loãng hoặc dùng kim thông sạch. Với dây nhỏ giọt: xả nước tốc độ cao hoặc dùng áp lực khí.
Kiểm tra lại toàn bộ hệ thống mỗi vụ
Trước khi vào mùa tưới chính, cần kiểm tra và thay thế những bộ phận hư hỏng. Của bền tại người – chăm nó một chút, tiết kiệm bạc triệu về sau!
Vận hành hệ thống tưới kết hợp với bón phân (fertigation)
Bổ sung dinh dưỡng qua đường ống
Phân bón hòa tan NPK, humic, amino acid,... có thể cho vào thùng phân + van châm. Bón đều, chính xác, tiết kiệm công lao động.
Lưu ý khi bón phân qua hệ thống tưới
Chỉ dùng phân tan hoàn toàn, không cặn.
Sau khi bón phải xả sạch đường ống 5–10 phút để tránh kết tủa.
Những sai lầm thường gặp khi vận hành hệ thống tưới
Câu hỏi thường gặp khi vận hành hệ thống tưới
Bao lâu thì nên vệ sinh bộ lọc một lần?
Tùy theo chất lượng nước, thường là mỗi tuần/lần. Nếu dùng nước giếng khoan hoặc ao hồ có nhiều rác thì nên vệ sinh 2 lần/tuần.
Có thể dùng phân gà hoai mục tưới qua hệ thống được không?
Không nên. Phân gà hoai thường có cặn, gây nghẹt ống. Nên dùng phân hữu cơ dạng dịch đã xử lý kỹ bằng chế phẩm sinh học.
Làm sao để biết áp lực nước có đủ hay không?
Dùng đồng hồ đo áp suất (gắn ở đầu đường ống). Nếu áp <0.8 bar thì nước ra yếu, >1.5 bar thì cần giảm áp.
Việc vận hành hệ thống tưới đúng cách không chỉ giúp tiết kiệm nước, công lao động mà còn trực tiếp quyết định đến sức khỏe cây trồng và năng suất vườn. Dù hệ thống có hiện đại đến đâu mà vận hành sai, thì vẫn “trở tay không kịp”. Do đó, bà con hãy chú ý từng chi tiết nhỏ – từ lọc nước, áp lực, thời gian tưới cho đến cách vệ sinh – để hệ thống hoạt động trơn tru và bền bỉ. Vận hành khéo – cây tốt, nước đủ, mùa nào trúng mùa nấy!
Quý Khách hàng vui lòng liên hệ Xuân Nông qua các kênh sau để được đội ngũ kỹ sư hỗ trợ nhanh chóng và chu đáo:
- Địa chỉ: 352C, đường 30/4, P. Xuân Khánh, Q. Ninh Kiều, TP. Cần Thơ
- Website: https://xuannong.vn/
- Hotline: 0901 087 973
- Zalo: 0889 008 222
Từ khóa: vận hành hệ thống tưới, hệ thống tưới và phun thuốc, hệ thống tưới hiện đại, hệ thống tưới tiêu trong nông nghiệp, thiết kế hệ thống tưới tiêu.
BTV. Huỳnh Nha
